ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، در پیامی به مناسبت چهارمین سالگرد تسلط این گروه بر افغانستان، اعلام کرد دورۀ «سرپرستی» حکومت این گروه پایان یافته و از این پس کلمۀ «سرپرست» نباید برای هیچ‌یک از اعضای کابینه استفاده شود.
او روز جمعه ۲۴ مرداد بدون اشاره به تغییرات سیاسی یا تشکیل دولت همه‌شمول، تأکید کرد مقام‌های طالبان باید «در خدمت نظام شرعی» باشند و «برای آرامش و رفاه مردم کوشش کنند».
این در حالی است که جامعۀ جهانی و بسیاری از افغان‌ها تشکیل یک حکومت فراگیر با مشارکت زنان و اقلیت‌ها را شرط به رسمیت شناختن طالبان دانسته‌اند و در میان کشورهای دنیا فقط دولت روسیه حکومت طالبان را به رسمیت شناخته است.
جشن طالبان، فضای سرد کابل
طالبان سالگرد سقوط کابل را با رژۀ خودروها، برافراشتن پرچم‌های «امارت اسلامی» و بارش گل از بالگردها جشن گرفتند. در شب پیش از آن، نیروهای طالبان نزدیک سفارت بسته‌شده آمریکا نیز آتش‌بازی برپا کردند.
اما به‌گفتۀ برخی ساکنان کابل در گفت‌وگو با رادیو آزادی، فضای شهر خالی از حضور مردمی بود که از همراهی با طالبان خودداری کردند. شماری از کسبه نیز گفتند طالبان آن‌ها را مجبور کرده‌اند پرچم‌های این گروه را بر سردر مغازه‌ها نصب کنند. یک زن در غرب کابل هم به رادیو آزادی گفت: «شهر خسته‌کن است، مردم ناامید در خانه‌هایشان هستند... ما به واقعیت از شرایط فعلی کدام حس خوشی نداریم.»
این زن مقیم کابل همچنین گفت: «در کشور آموزش متوقف است، اقتصاد مردم ضعیف است، کار نیست، امروز فضای بیرون خالی از مردم است، من که به بیرون از خانه نگاه کردم، موترهایشان بیرق‌ها را نصب کرده و این طرف و آن طرف گشت‌زنی می‌کنند، اما مردم برای‌شان به دیدۀ تنفر نگاه می‌کنند.»
این در حالی است که آخندزاده در بیانیه‌ای که توسط سخنگوی طالبان منتشر شد، گفت افغان‌ها باید شکرگزار «نعمت نظام اسلامی» باشند و هشدار داد: «اگر ناسپاس باشیم، به مجازات سخت الهی دچار خواهیم شد.» او همچنین مدعی شد طالبان مردم را از «فساد، ظلم، مواد مخدر، سرقت و غارت» نجات داده‌اند.
اعتراض زنان: «۱۵ اوت روز سیاه است»
همزمان، برخی زنان افغان در داخل و خارج کشور بار دیگر علیه طالبان دست به اعتراض زدند.
اعضای «جنبش متحد زنان افغان برای آزادی» روز جمعه در ولایت تخار در شمال شرق کشور، تظاهراتی سرپوشیده علیه حکومت طالبان برگزار کردند. این جنبش در بیانیه‌ای که با خبرگزاری آسوشیتدپرس به اشتراک گذاشت، چنین نوشت:
«این روز آغاز سلطه‌ای سیاه بود که زنان را از کار، آموزش و زندگی اجتماعی کنار زد. ما، زنان معترض، این روز را نه به عنوان خاطره، بلکه به‌عنوان زخمی باز در تاریخ به یاد می‌آوریم، زخمی که هنوز درمان نشده است. سقوط افغانستان، سقوط اراده ما نبود. ما حتی در تاریکی ایستاده‌ایم.»
در اسلام‌آباد نیز زنان افغان با پلاکاردهایی چون «بخشیدن طالبان دشمنی با بشریت است» و «۱۵ اوت روزی تاریک است» تجمع کردند.
تنها کشوری که حکومت طالبان را به رسمیت شناخته است
چهار سال پس از بازگشت طالبان، حکومت این گروه همچنان در انزوای جهانی است. در ماه ژوئیه، روسیه نخستین و تا امروز تنها کشوری شد که دولت طالبان را به رسمیت شناخته است؛ اقدامی که طالبان امیدوارند کشورهای دیگر نیز از آن پیروی کنند.
کابل همچنین روابط نزدیکی با چین، قطر و چند کشور آسیای میانه دارد، اما این روابط هنوز در سطح شناسایی رسمی حکومت آنان نیست.
در مقابل، سازمان ملل، نهادهای حقوق بشری و بیشتر کشورهای جهان به دلیل نقض حقوق بشر، به‌ویژه «آپارتاید جنسیتی» علیه زنان، تعامل با طالبان را رد کرده‌اند.
دادگاه کیفری بین‌المللی نیز ماه گذشته برای دو مقام ارشد طالبان حکم بازداشت صادر کرد. همزمان کارشناسان شورای حقوق بشر سازمان ملل طالبان را حکومتی «خشن و اقتدارگرا» توصیف کردند که «مخالفان را سرکوب می‌کند، رسانه‌های مستقل را خاموش می‌سازد و نظامی نهادینه‌شده از سرکوب جنسیتی برقرار کرده است».
