وزارت خزانهداری ایالات متحده دو سرمایهدار ایرانی و بیش از دوازده شخص حقیقی و حقوقی در هنگ کنگ و امارات متحده عربی را به دلیل هماهنگی در زمینهٔ انتقال ۱۰۰ میلیون دلار ارز دیجیتال حاصل از فروش نفت ایران به نفع دولت و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی تحریم کرد.
وزارت خزانهداری آمریکا روز سهشنبه ۲۵ شهریور در بیانیهای گفت دو تبعه ایرانی به نامهای علیرضا درخشان و آرش استکی علیوند، خرید بیش از ۱۰۰ میلیون دلار ارز دیجیتال ناشی از فروش نفت ایران را تسهیل کردهاند.
به گفتهٔ این وزارتخانه، این دو نفر از شبکهای از شرکتهای صوری در سراسر جهان برای انتقال وجوه ارز دیجیتال استفاده کردند.
وزارت خزانهداری میگوید افراد هدف قرار گرفته به انتقال وجوه، از جمله از محل فروش نفت ایران، به نفع نیروهای نظامی ایران، نیروی قدس سپاه پاسداران و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کمک کردهاند.
شبکههای به اصطلاح «بانکداری سایه»، شبیه این، با پولشویی از طریق شرکتهای صوری خارجی و ارز دیجیتال، تحریمها را دور میزنند.
جان کی. هرلی، معاون وزیر خزانهداری در امور تروریسم و اطلاعات مالی، در بیانیهای گفت که ایالات متحده «به مختل کردن این جریانهای مالی کلیدی که برنامههای تسلیحاتی و فعالیتهای مخرب ایران در خاورمیانه و فراتر از آن را تأمین مالی میکنند، ادامه خواهد داد».
ایالات متحده برای تصویب این تحریمها از یک فرمان اجرایی که رئیسجمهور دونالد ترامپ در ماه فوریه امسال صادر کرد و «یادداشت شماره ۲ امنیت ملی ریاستجمهوری» نام دارد، استفاده کرد که از ایالات متحده میخواهد «صادرات نفت ایران را به صفر برساند».
همچنین در این فرمان آمده است که ایران «هرگز نمیتواند اجازه دستیابی یا توسعه سلاحهای هستهای را داشته باشد».
از جمله موارد دیگر، این تحریمها دسترسی افراد و شرکتها را به هرگونه دارایی یا دارایی مالی که در ایالات متحده نگهداری میشود، سلب میکند و مانع از تجارت شرکتها و شهروندان آمریکایی با آنها میشود.
ایران و سایر کشورهای تحریمشده به طور فزایندهای از ارزهای دیجیتال برای فرار از تحریمها استفاده میکنند.
شرکت ردیابی ارزهای دیجیتال، چین آنالیسیز، گزارش میدهد که حوزههای قضایی و نهادهای تحریمشده، مانند ایران، در سال ۲۰۲۴، حدود ۱۶ میلیارد دلار ارز دیجیتال دریافت کردهاند که تقریباً ۳۹ درصد از کل تراکنشهای غیرقانونی ارزهای دیجیتال را تشکیل میدهد.
آخرین تحریمها همچنین پس از آن اعمال میشوند که فرانسه، بریتانیا و آلمان «مکانیسم ماشه» را فعال کردند که به طور خودکار تمام تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را بهدلیل برنامه هستهایش دوباره اعمال میکند.
این کشورها ایران را متهم کردهاند که از تعهدات خود ذیل توافق هستهای تیرماه ۱۳۹۴ موسوم به «برجام»، عدول کرده است.
ایالات متحده و ایران اوایل امسال تلاش کردند تا به یک توافق هستهای جدید برسند، اما این مذاکرات از زمان جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل و بمباران سه تأسیسات فردو، نطنز و مرکز فرآوری اورانیوم اصفهان توسط ایالات متحده در اول تیرماه متوقف شده است.