یک کمیته تحقیق سازمان ملل در گزارشی اعلام کرد که دولت اسرائیل در کنار قصد آشکار برای کنترل دائمی باریکه غزه در پی تضمین اکثریت یهودی در کرانه باختری است.
در همین حال، مقامات بریتانیا ابراز نگرانی کردند که دونالد ترامپ شهرکهای اسرائیلینشین در کرانه باختری را «به رسمیت بشناسد».
گزارش کمیته تحقیق سازمان ملل در مورد «سرزمینهای اشغالی فلسطینی» که سهشنبه، اول مهر، در مقر اروپایی این سازمان در ژنو منتشر شد، نوشته است که اسرائیل از اکتبر ۲۰۲۳ (در پی حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل) اقدام به انتقال اجباری فلسطینیان و گسترش شهرکهای کرانه باختری کرده و قصد الحاق مناطق یهودینشین کرانه را به خاک خود نشان داده است.
این گزارش افزوده است که «حملات خشونتآمیز شهرکنشیان منجر به آوارگی اجباری فلسطینیان و سپس یهودیسازی مناطقی از کرانه باختری شده است».
به گزارش رویترز، کمیته تحقیق سازمان ملل نوشته است که در عملیات نظامی اسرائیل در اردوگاههای پناهندگان جنین، طولکرم و نورشمس، خانهها و زیرساختها ویران و ساکنان آواره شدهاند. این کمیته این اقدامات را از نظر نظامی «غیرقابل توجیه» و معادل «مجازات جمعی» نامیده است.
گزارش این کمیته، نخستوزیر، وزیر دفاع، وزیر دارایی و وزیر امنیت ملی اسرائیل را به عنوان مسئولان اصلی آنچه که کمیسیون «جرایم بینالمللی» نامیده، معرفی کرده است.
کرانه باختری رود اردن سرزمینی کوهستانی و حاصلخیز است که پس از جنگ ۱۹۴۸ میان اعراب و اسرائیل به کنترل اردن درآمد و در جنگ ششروزه ۱۹۶۷ به اشغال اسرائیل درآمد. این منطقه که جمعیت آن عمدتاً فلسطینی است، از آن زمان به کانون یکی از پیچیدهترین مناقشات خاورمیانه بدل شده است.
کرانه باختری نهتنها بهدلیل جایگاه مذهبی شهرهایی چون اورشلیم/بیتالمقدس، الخلیل و بیتلحم اهمیت دارد، بلکه بهخاطر منابع آبی و موقعیت راهبردیاش برای اسرائیل و فلسطینیها حیاتی به شمار میرود.
کمیته تحقیق سازمان ملل همچنین اعلام کرده که نیروهای اسرائیل در باریکه غزه از طریق ایجاد دالانهای نظامی، مناطق امنیتی و گسترش منطقه حائل مرزی «عامدانه جغرافیای غزه را تغییر دادهاند».
گزارش این کمیته که ناوی پیلای ریاست آن را در دست دارد، قرار است ماه اکتبر به مجمع عمومی سازمان ملل متحد ارائه شود.
واکنش اسرائیل به گزارشها
هیئت نمایندگی اسرائیل در سازمان ملل در ژنو یافتههای این گزارش را رد کرد و آن را «عکس واقعیات» نامید. اسرائیل گفت کمیته تحقیق سازمان ملل «هیچ فرصتی را برای آشکار کردن دستور کار سیاسی خود از دست نمیدهد». اسرائیل معتقد است که کمیتههای تحقیق سازمان ملل اغراض سیاسی خود علیه اسرائیل را به صورت گزارش منتشر میکنند.
ییسرائل، کاتس، وزیر دفاع اسرائیل، به گزارش یادشده کمیته تحقیق واکنش نشان نداده اما پیشتر گفته بود که عملیات نظامی اسرائیل در کرانه باختری تهدید از ناحیه گروههای مسلح فلسطینی را کاهش داده است.
ارتش و تشکیلات امنیتی اسرائیل برای مقابله با شبهنظامیان فلسطینی، از جمله اعضای گروه حماس، تعقیب در اردوگاههای جنین، طولکرم و نورشمس را ادامه دادهاند.
از سوی دیگر، مقامات رسمی بریتانیا ابراز «نگرانی» کردند که دونالد ترامپ «به تلافی» اقدام اخیر بریتانیا، استرالیا، فرانسه و شمار دیگری از دولتها که کشور فلسطین را «بهرسمیت شناختند»، کنترل اسرائیل بر شهرکهای اسرائیلینشین در کرانه باختری را بهرسمیت بشناسد.
گاردین چهارشنبه، دوم مهر، به نام منابع دولتی بریتانیا اشاره نکرد اما افزود که دولت بریتانیا معتقد است که رئیسجمهور آمریکا در حال بررسی بهرسمیت شناختن شهرکهای اسرائیلینشین در کرانه باختری است.
دونالد ترامپ در سخنرانی روز سهشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل بهرسمیت شناختن کشور فلسطین از سوی برخی از کشورهای متحد آمریکا و اسرائیل را «پاداشی برای جنایات وحشتناک، از جمله هفتم اکتبر» نامید.
کاخ سفید از اظهارنظر در مورد گزارش گاردین خودداری کرده اما یک مقام آمریکایی به این روزنامه گفت رئیسجمهور ترامپ خود را به چارچوبهای شکستخورده گذشته محدود نخواهد کرد.
بنیامین نتانیاهو که زیر فشار وزیران راستگرای افراطی در کابینه خود برای الحاق بخشهایی از کرانه باختری به خاک اسرائیل است، گفته است که تا پیش از دیدار هفته آینده با دونالد ترامپ در کاخ سفید تصمیمی در این باره نخواهد گرفت اما او در واکنش به اقدام اخیر دولتهای متعدد در بهرسمیت شناختن کشور فلسطین گفت «چنین کشوری هرگز برپا نخواهد شد».
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، که روز دوشنبه کشور فلسطین را بهرسمیت شناخت، در دیدار روز سهشنبه با دونالد ترامپ در نیویورک گفت مفهوم بهرسمیت شناختن کشور فلسطین این است که کشتار هفتم اکتبر (حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل) را از یاد نمیبریم.
حماس که از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا تروریستی شناخته شده، با حمله ازقبل طراحیشده به اسرائیل موجب جنگی در غزه شد که به زودی وارد سومین سال خود میشود.
آقای مکرون سهشنبه در نیویورک گفت کشورش و همپیمانان آن در برابر اقدامات احتمالی تلافیجویانه اسرائیل علیه بهرسمیت شناختن کشور فلسطین واکنش نشان خواهند داد. او افزود جایزه صلح نوبل برای دونالد ترامپ در صورتی که جنگ غزه را متوقف کند، قابل تحقق است.
به گزارش رویترز، اسرائیل روز دوم مهر گذرگاه آلنبی را که تنها گذرگاه زمینی میان کرانه باختری و اردن است، برای مدت زمانی نامحدود بست. سخنگوی نهاد اسرائیلی ناظر بر این گذرگاه گفت این دستور از سوی رهبری سیاسی داده شده است.
بنا بر این گزارش، این اقدام ممکن است بخشی از گامهای احتمالی اسرائیل در واکنش به اقدام اخیر دولتهایی در جهان در بهرسمیت شناختن کشور فلسطین باشد.
هفته گذشته یک راننده کامیون اردنی که کمک به غزه را به گذرگاه آورده بود، دو نظامی اسرائیلی مستقر در این منطقه را با شلیک اسلحهای که پنهان کرده بود، کشت اما پس از بسته بودن گذرگاه برای ۴ روز، این دروازه عبوری روز دوشنبه بازگشایی شده بود.
«مهمترین نشست» برای پایان دادن به جنگ غزه
دونالد ترامپ نشست روز سهشنبه دیدار در نیویورک با رهبران شماری از کشورهای عرب و مسلمان را «مهمترین جلسه» در دستور کار خود در دیدارهایش در سازمان ملل نامید و گفت در مورد پایاندادن به جنگ غزه و صلح با آنان گفتوگو کرده است.
به نوشته اکسیوس، این نشست غیر از پایان جنگ غزه و آزادی گروگانهای اسرائیلی در دست حماس، بر برنامههای آمریکا برای خروج اسرائیل از باریکه غزه به عنوان بخشی از توافق آتی و تشکیل دولتی که ادارهکننده امور غزه باشد، متمرکز بود.
آقای ترامپ در کنار وزیر خارجه و فرستاده ویژه خود در امور خاورمیانه با رهبران اردن، قطر، عربستان، اندونزی، ترکیه، پاکستان، مصر و امارات متحده عربی در این نشست رایزنی کرد.
ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، در سخنرانی روز سهشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل جنگ جاری در غزه را «یکی از تاریکترین لحظات تاریخ سازمان ملل» نامید.
او که کشورش از ۳۱ سال پیش با اسرائیل پیمان کامل صلح دارد، گفت دولت اسرائیل شریک صلح نیست، فراخوان رهبران اسرائیل به «اسرائیل بزرگ» حاکمیت همسایگان را نقض میکند و «لفاظیهای آنان در خصوص مسجدالاقصی باعث جنگ مذهبی خواهد شد».
به گفته پادشاه اردن، «جامعه بینالمللی باید از این توهم که دولت اسرائیل میتواند یک شریک مشتاق برای صلح باشد، دست بکشد… و اسرائیل کشوری است که ایده تشکیل کشور فلسطین را دفن میکند».
ارزیابی شده که بنیامین نتانیاهو در سخنرانی آتی خود در سازمان ملل به نطقهای متعدد رهبران جهانی که علیه اسرائیل در این نهاد بیان شده، پاسخ دهد. او به دلیل «روش هشانا» جشن سال نو یهودیان در اسرائیل مانده و هنوز به سازمان ملل نرفته است.
در این میان، به نوشته روزنامه ال پاییس در مادرید، دولت اسپانیا اول مهر تحریم کامل تسلیحاتی علیه اسرائیل را بهطور نهایی در شورای وزیران خود تصویب کرد.
این تحریم همچنین شامل ترانزیت سوخت و واردات محصولات و خدمات از شهرکهای اسرائیلینشین کرانه باختری است. اسپانیا روز ۱۸ شهریور نیز یک بسته تحریمی ۹ مادهای علیه اسرائیل را رونمایی کرده بود.
همچنین کمیتهای از محققان سازمان ملل روز سهشنبه از فیفا و اوفا خواستند به دلیل «قتلعام» در غزه، اسرائیل را از شرکت در مسابقات فوتبال این دو نهاد تعلیق کند.
اسرائیل اتهامات «قتلعام» را بارها رد کرده است. بنیامین نتانیاهو گفته است اگر کشورش میخواست دست به چنین کاری دست بزند، میتوانست آن را «در نصف روز» انجام دهد اما در جنگ غزه با «تروریستهای حماس» مقابله کرده تا امنیت اسرائیل تأمین شود و این گروه دیگر نتواند اقداماتی مانند کشتار دو سال پیش علیه مردم اسرائیل را تکرار کند.
ناوگان کمکها به غزه هدف حمله پهپادی قرار گرفت
یک ناوگان حامل کمکهای بشردوستانه به غزه اعلام کرد که صبح روز چهارشنبه دوم مهر هدف حمله قرار گرفته است. به گفته این گروه، ارتباطات آنها مختل شد، پهپادها بر فراز شناورها پرواز کردند و صدای انفجار در چندین قایق شنیده شده است.
ناوگان جهانی «صمود» قصد داشت مواد غذایی را مستقیماً به غزه برساند اما مقامهای اسرائیلی از آنها خواستند کمکها را برای انتقال از طریق اسرائیل تحویل دهند. این گروه اسرائیل و متحدانش را مسئول حملات اخیر دانسته، اما ارتش اسرائیل تاکنون واکنشی نشان نداده است.
ویدیوهای منتشرشده از سوی این ناوگان، صحنههایی از انفجار و حمله را نشان میدهد و مسافران میگویند دستکم چهار کشتی هدف قرار گرفتهاند.
موقعیت دقیق این ناوگان هنوز مشخص نیست، اما برگزارکنندگان این کمکرسانی میگویند کشتیها در نزدیکی یونان هستند و چند روز تا رسیدن به غزه فاصله دارند.
دو هفته پیش هم دو کشتی یک ناوگان دیگر کمکرسانی به غزه، هدف حمله پهپادی قرار گرفت.