رئیسجمهور آمریکا بار دیگر احتمال دیدار سریع میان رهبران روسیه و اوکراین را کماهمیت دانست و از امکان اعمال تحریمهای تازه علیه مسکو سخن گفت، هرچند تأکید کرد که اوکراینیها هم بیتقصیر نیستند.
دونالد ترامپ روز سهشنبه ۴ شهریور در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «میخواهم این جنگ پایان یابد. چیزی که در ذهن دارم خیلی جدی است، اگر مجبور به انجامش شوم. اما میخواهم این جنگ تمام شود.»
او افزود: «ما میخواهیم به پایان برسد. ما تحریمهای اقتصادی داریم. این جنگ جهانی نخواهد بود، بلکه جنگ اقتصادی خواهد بود. جنگ اقتصادی بد خواهد بود و برای روسیه بدتر، و من نمیخواهم این اتفاق بیفتد.»
آقای ترامپ مدتها است که تهدید به تحریم اقتصادی یا اعمال تعرفههای سنگین علیه کشورهای دیگر را در سیاست خارجی به کار میگیرد. او بارها مسکو را هم به چنین اقدامی تهدید کرده، اما تاکنون اجرایی نکرده است، هرچند آمریکا و غرب از فوریه ۲۰۲۲ و آغاز تهاجم روسیه به اوکراین، تحریمهای سنگینی علیه روسیه وضع کردهاند.
ترامپ دربارهٔ دیدار احتمالی پوتین و زلنسکی گفت: «فکر میکنم در بسیاری مواقع او [ولادیمیر پوتین] آماده است. گاهی او هست، اما [ولودیمیر] زلنسکی نیست. میدانید، انگار این است که امروز چه کسی را داریم؟ باید هر دو را همزمان داشته باشم.»
او افزود: «زلنسکی هم چندان بیگناه نیست. الان با او کنار میآیم، اما رابطهمان خیلی فرق کرده چون دیگر هیچ پولی به اوکراین نمیدهیم.» ترامپ به توافقی اشاره داشت که در آن اعضای ناتو سلاحهای آمریکایی را برای اوکراین خریداری میکنند. او همچنین تلویحاً از احتمال اقداماتی علیه کییف سخن گفت.
ترامپ گفت: «من روابط بسیار خوبی با پوتین دارم. اگر بتوانم با تحریم روسیه یا اوکراین یا هر طرف دیگر، جان هزاران نفر را نجات بدهم، این خوب است.»
وقتی از او دربارهٔ امتناع پوتین از دیدار مستقیم با زلنسکی و زیر سؤال بردن «مشروعیت» رئیسجمهور اوکراین توسط کرملین پرسیدند، ترامپ پاسخ داد: «مهم نیست آنها چه میگویند. همهاش ژست است. همهاش مزخرف است.»
این در حالی است که روسیه بدون وقفه به حملات خود به اوکراین ادامه داده است، حتی پس از دیدار ترامپ با پوتین در آلاسکا در ۲۴ مرداد و ملاقات سه روز بعد از آن با زلنسکی و رهبران اروپایی در کاخ سفید.
ترامپ که از زمان بازگشت به کاخ سفید در تلاش برای پایان جنگ بوده، در این دیدارها بر برگزاری نشست رودررو میان پوتین و زلنسکی فشار آورد؛ نشستی که از سال ۲۰۱۹ تاکنون برگزار نشده است.
زلنسکی روز چهارم شهریور گفت ترکیه، کشورهای خلیج فارس یا اروپا میتوانند میزبان چنین مذاکراتی باشند. اما سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، هفته گذشته به شبکه انبیسی گفت: «این دستورکار هنوز اصلاً آماده نیست.» استیو ویتکوف، فرستاده ویژه ترامپ، نیز اعلام کرد بهزودی با نمایندگان اوکراینی در نیویورک دیدار خواهد داشت.
تحولات میدانی
در همین حال، فرماندهان ارتش اوکراین زلنسکی را در جریان آخرین تحولات شرق کشور قرار دادند؛ جایی که روسیه در ماههای اخیر پیشرویهایی داشته است.
ژنرال الکساندر سیریسکی، فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین، نوشت: «تمرکز اصلی ما اکنون بر پوکروفسک، دوبروپیلیا، نووپاولیفسک و کوپیانسک و همچنین محور زاپوریژیا است.» او افزود در مناطق مرزی سومی و خارکیف «روندهای مثبتی» مشاهده شده است، هرچند صحت ادعاهای میدانی همیشه بهسرعت قابل تأیید نیست.
یک مشاور ارشد زلنسکی به رادیو آزادی گفت کییف فوراً به دنبال دریافت سلاحهای بیشتر از غرب است، چرا که حتی پس از دو نشست اخیر در آمریکا، روسیه «به صلح علاقهای ندارد.» آمریکا و کشورهای اروپایی از آغاز جنگ میلیاردها دلار کمک و تجهیزات نظامی در اختیار اوکراین گذاشتهاند، اما ترامپ بر اروپا فشار آورده بخش عمده بار را به دوش بگیرد.
میخایلو پودولیاک، مشاور ریاستجمهوری اوکراین، گفت کییف در «رایزنیهای فعال» با مقامات آمریکایی و اروپایی درباره افزایش تأمین ابزارهای مختلف برای عملیات ضدجنگ است.
مسئله خروج مردان اوکراینی از کشور
دولت اوکراین اعلام کرد که به مردان تا سن ۲۲ سال اجازه خروج از کشور داده است. نخستوزیر، یولیا سویریدنکو، در تلگرام نوشت: «مردان بین ۱۸ تا ۲۲ سال میتوانند در دوران جنگ بدون مانع از مرز عبور کنند.»
اوکراین از آغاز جنگ تمامعیار، مردان ۱۸ تا ۶۰ ساله را از خروج منع کرده بود. این محدودیت خانوادهها را از هم جدا کرده، تحصیل و کار در خارج را مختل ساخته و در مرزها تنش ایجاد کرده است.
رسانههای اوکراین گزارش دادهاند این ممنوعیت باعث افزایش عبورهای غیرقانونی، گواهیهای پزشکی جعلی و رشوهخواری شده است.