رئیسجمهور آمریکا میگوید اعتقاد دارد که ایران میتواند به پیمانهای ابراهیم، توافق صلحی که در دوره اول ریاستجمهوریاش امضا شد و بر اساس آن اسرائیل روابط دیپلماتیک خود را با چهار کشور با اکثریت مسلمان عادیسازی کرد، بپیوندد.
دونالد ترامپ روز دوشنبه هفتم مهر در یک کنفرانس مطبوعاتی در کاخ سفید در کنار بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، گفت: «چه کسی میداند، شاید حتی ایران هم بتواند به آن بپیوندد. فکر میکنم آنها [ایرانیها] پذیرای آن خواهند بود. من واقعاً به این موضوع اعتقاد دارم. اما آنها میتوانند عضو [این پیمان] باشند».
پیمانهای ابراهیم در نخستین گام، در ۲۵ شهریور ۱۳۹۹، بین اسرائیل با بحرین و امارات متحده عربی در کاخ سفید با میانجیگری دونالد ترامپ به امضا رسید. از این پیمانها به عنوان نقطه عطفی در روابط اسرائیل و برخی کشورهای عربی یاد میشد. با این حال، این پیمانها امروزه در سایهٔ جنگ غزه و تحولات پرشتاب خاورمیانه با آیندهای مبهم روبهروشده است.
امیدواری به پیشنهاد صلح غزه؛ عذرخواهی نتانیاهو از قطر
رئیسجمهور ایالات متحده روز دوشنبه در کاخ سفید از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، استقبال کرد.
دونالد ترامپ به خبرنگاران گفت که درباره به نتیجه رسیدن پیشنهاد صلح غزه «بسیار امیدوار» است.
این چهارمین سفر نتانیاهو به کاخ سفید از زمان بازگشت ترامپ به قدرت در ماه ژانویه است.
در همین حال، کاخ سفید اعلام کرد که نخستوزیر اسرائیل در حضور دونالد ترامپ تلفنی با محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر قطر، صحبت کرد و از حمله به این کشور عذرخواهی کرد.
کاخ سفید در بیانیهای گفت: «به عنوان اولین گام، نخستوزیر نتانیاهو تأسف عمیق خود را از حملهٔ موشکی اسرائیل به اهداف حماس در قطر که منجر به کشته شدن غیرعمدی یک نظامی قطری شد، ابراز کرد».
این بیانیه میافزاید: «او همچنین ابراز تأسف کرد که اسرائیل با هدف قرار دادن رهبری حماس در جریان مذاکرات گروگانگیری، حاکمیت قطر را نقض کرده و تأکید کرد که اسرائیل در آینده چنین حملهای را تکرار نخواهد کرد».
هواپیماهای جنگی اسرائیل روز ۱۸ شهریور به یک منطقهٔ مسکونی در پایتخت قطر حمله کردند و محل اقامت رهبران حماس و خانوادههایشان را هدف قرار دادند.
این حمله منجر به کشته شدن شش نفر از جمله یک افسر امنیتی قطری و زخمی شدن ۱۸ نفر دیگر شد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، مذاکرات کاخ سفید و عذرخواهی نتانیاهو در لحظهٔ حساسی صورت میگیرد. اسرائیل به طور فزایندهای منزوی شده و حمایت بسیاری از کشورهایی که مدتها از متحدان ثابت قدم آن بودند، را از دست میدهد.
در داخل کشور، ائتلاف حاکم نتانیاهو شکنندهتر از همیشه به نظر میرسد، و کاخ سفید نیز نشانههایی از بیصبری را نشان میدهد.
مذاکرات برای پایان جنگ در غزه
رئیسجمهور ایالات متحده روز یکشنبه گفته بود که توافق برای پایان دادن به جنگ تقریباً دو ساله، آزادی گروگانهای اسیر در دست حماس و خلعسلاح شبهنظامیان فلسطینی، عملاً پس از مذاکرات هفته گذشته با رهبران عرب و مسلمان انجام شده است.
آقای ترامپ در شبکهٔ اجتماعی خود، تروث سوشیال، نوشت: «همه، نخستین بار، برای چیزی خاص آمادهایم. آن را انجام خواهیم داد!!!»
طبق گزارش تایمز اسرائیل و سایت خبری آمریکایی اکسیوس، طرح ترامپ خواستار آتشبس فوری، عقبنشینی مرحله به مرحله اسرائیل و آزادی گروگانها ظرف ۴۸ ساعت است. سپس اسرائیل بیش از هزار زندانی فلسطینی، از جمله چندین زندانی محکوم به حبس ابد، را آزاد خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، با این حال، نخستوزیر اسرائیل دلیل کمی برای خوشبینی ارائه داده است.
او در سخنرانی روز جمعه خود در سازمان ملل بار دیگر متعهد شد که «کار» حماس را تمام خواهد کرد و کشور فلسطینی، که اخیراً چند کشور غربی آن را به رسمیت شناخته شدهاند، تشکیل نخواهد شد.
همچنین به نظر میرسد نتانیاهو تمایلی به توقف حملهٔ نظامی اسرائیل به شهر غزه که صدها هزار نفر را آواره کرده است، ندارد.
بیشتر در این باره: ائتلاف جدید ۱۲ کشور برای حمایت مالی از تشکیلات خودگردان فلسطینیترامپ که معمولاً متحد سرسخت نتانیاهو شناخته میشود، نشانههایی از ناامیدی بروز داده است.
او هفته گذشته به نخستوزیر اسرائیل در مورد الحاق کرانه باختری به اسرائیل، که برخی از اعضای کابینه نتانیاهو خواستار آن بودند، هشدار داد و همچنین با حملهٔ اخیر اسرائیل به رهبران گروه افراطی حماس در قطر، متحد کلیدی ایالات متحده، مخالفت کرد.
به گفتهٔ آژانس دفاع مدنی منطقهٔ تحت کنترل حماس، حملات اسرائیل در روز دوشنبه در سراسر غزه ادامه یافت و حداقل چهار نفر در خان یونس کشته شدند.
خانوادههای گروگانهای اسرائیلی که در غزه نگهداری میشوند، از ترامپ خواستهاند که از پیشنهاد آتشبس در غزه حمایت کند.
انجمن گروگانها و خانوادههای مفقودالاثرها در نامهای سرگشاده به ترامپ نوشت: «ما با احترام از شما میخواهیم که در برابر هرگونه تلاش برای خرابکاری در توافقی که شما ارائه کردهاید، محکم بایستید. خانوادههای ما مدت زیادی منتظر هرگونه دخالتی برای جلوگیری از این پیشرفت بودهاند».
ناتان ساکس، عضو ارشد موسسهٔ خاورمیانه، گفت: «نتیجه ممکن است به این بستگی داشته باشد که ترامپ تا چه حد نتانیاهو را تحت فشار قرار میدهد».
ساکس گفت: «نتانیاهو آشکارا ترجیح میدهد جنگ را ادامه داده و حماس را شکست دهد، اما فکر نمیکنم ترامپ بتواند او را متقاعد کند که خلاف این را بگوید. این کار به فشار زیادی از سوی ترامپ و یک استراتژی بسیار روشن و پایدار نیاز دارد».
دو رهبر قرار است ساعت ۱:۱۵ بعدازظهر دوشنبه به وقت شرق آمریکا یک کنفرانس خبری مشترک برگزار کنند.
بیشتر در این باره: ترامپ میگوید آمریکا در خاورمیانه «کار را به سرانجام میرساند»«کار را تمام کنید»
رئیسجمهور ایالات متحده هفتهٔ گذشته پس از دیدار با رهبران برخی کشورهای عربی و دارای اکثریت مسلمان در حاشیهٔ مجمع عمومی سازمان ملل، به طور فزایندهای در مورد چشمانداز یک توافق خوشبین به نظر میرسید.
برخی گزارشهای رسانهای میگوید بر اساس پیشنهادهای ایالات متحده، تونی بلر، نخستوزیر سابق بریتانیا، به عنوان مدیر احتمالی یک نهاد انتقالی برای غزه مطرح شده است.
این نهاد که با نام «نهاد انتقالی بینالمللی غزه» شناخته میشود، با حمایت سازمان ملل و کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس فعالیت خواهد کرد و در نهایت کنترل را به یک نهاد اصلاحشدهٔ فلسطینی واگذار خواهد کرد.
نتانیاهو، در سخنرانی خود در سازمان ملل، ایدهٔ نقش داشتن تشکیلات خودگردان فلسطینی مستقر در رامالله در اداره غزه را رد کرد، نقشی که تا زمان به قدرت رسیدن حماس در سال ۲۰۰۷ بر عهده داشت.
او روز یکشنبه تردید عمیق خود را در مورد امکان اصلاح تشکیلات خودگردان فلسطینی ابراز کرد.
نخستوزیر اسرائیل به فاکسنیوز گفت: «در مورد اعتبار یا احتمال... یک تشکیلات خودگردان فلسطینی اصلاحشده که کاملاً رویههای خود را تغییر دهد، یک دولت یهودی را بپذیرد، به فرزندان خود بیاموزد که همزیستی و دوستی با دولت یهودی را بپذیرند، نه اینکه زندگی خود را برای نابودی آن بگذرانند... خب، موفق باشید».
جنگ غزه با حملهٔ حماس در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد که طبق آمار خبرگزاری فرانسه از آمار رسمی اسرائیل، ۱۲۱۹ نفر، عمدتاً غیرنظامی، را کشت.
بر اساس آمار وزارت بهداشت در قلمرو تحت کنترل حماس که سازمان ملل آن را قابل اعتماد میداند، حملات اسرائیل منجر به کشته شدن بیش از ۶۶ هزار فلسطینی، که اکثر آنها غیرنظامی هستند، شده است.
بیشتر در این باره: ترامپ: به اسرائیل اجازه الحاق کرانه باختری را نمیدهم، به توافق صلح نزدیک شدیم