خلاصه
- مصر از بامداد دوشنبه میزبان مذاکرات بین اسرائیل و حماس با حضور هیئت ارشد آمریکایی خواهد بود.
- ترامپ می‌گوید اسرائیل با «خط اولیهٔ عقب‌نشینی» از نوار غزه موافقت کرده است
- ده‌ها هزار اسرائیلی با شرکت در تجمع حامیان خانواده‌های گروگان‌ها خواهان عملی شدن پیشنهاد ترامپ شدند.
- اسرائیل از بامداد شنبه عملیات تهاجمی در غزه را متوقف کرده و می‌گوید اقداماتش «صرفاً دفاعی» است.
بنیامین نتانیاهو هیئتی از مذاکره‌کنندگان ارشد اسرائیل را برای گفت‌وگو بر سر جزئیات فنی طرح پیشنهادی رئیس‌جمهور آمریکا برای توقف جنگ غزه و آزادی گروگان‌های اسرائیلی، روز یکشنبه ۱۳ مهر راهی مصر کرد.
اعزام هیئت اسرائیلی به مصر که ران درمر، وزیر امور راهبردی این کشور، ریاست آن را بر عهده دارد، در شرایطی است که قرار است استیو ویتکاف، فرستادهٔ ویژهٔ آمریکا در امور خاورمیانه، و جرد کوشنر، مشاور ارشد پیشین دونالد ترامپ، نیز روز یکشنبه به مصر برسند.
به گزارش رسانه‌های اسرائیل، هیئت این کشور شامل مقامات ارشد سازمان امنیت داخلی، موساد و همچنین نمایندگانی از ارتش است.
مصر اعلام کرده که از بامداد دوشنبه ۱۴ مهر در منطقهٔ شرم‌الشیخ میزبان مذاکرات بین اسرائیل و گروه افراطی حماس با حضور هیئت ارشد آمریکایی خواهد بود. گروه حماس را آمریکا و اتحادیه اروپا سازمان تروریستی می‌دانند.
وزارت خارجهٔ مصر در بیانیه‌ای نوشت: «به‌عنوان بخشی از تلاش‌های پیگیر مصر در هماهنگی با میانجی‌گران برای پایان دادن به جنگ اسرائیل در غزه، این کشور روز دوشنبه میزبان هیئت‌های اسرائیل و حماس خواهد بود تا در مورد شرایط و جزئیات تبادل همهٔ گروگان‌های اسرائیلی و زندانیان فلسطینی، مطابق با پیشنهاد رئیس‌جمهور ترامپ» بحث کنند.
بنیامین نتانیاهو شنبه‌شب در یک سخنرانی با اعلام اعزام هیئت اسرائیلی به مصر «برای نهایی کردن جزئیات فنی» توافق، ابراز امیدواری کرد که «همین هفته» «تمامی گروگان‌ها» به خانه بازگردند. او گفت مذاکرات به چند روز محدود خواهد بود و کشورش «در آستانهٔ یک دستاورد بزرگ است».
آقای نتانیاهو طرح دونالد ترامپ را نتیجهٔ اقدام مشترک خود با رئیس‌جمهور آمریکا و تیم او توصیف کرد و گفت این اقدام هماهنگ «در یک لحظه ورق را برگرداند؛ می‌خواستند اسرائیل را منزوی کنند، اما حماس منزوی شده است».
رسانه‌های اسرائیل گزارش داده‌اند که نتانیاهو در دیدار شنبه‌شب با وزیران راست‌گرای افراطی دولت خود تلاش کرد موافقت آن‌ها با طرح رئیس‌جمهور آمریکا را کسب کند، اما آن‌ها تأکید کرده‌اند که «حماس نباید به حیات خود ادامه دهد».
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، شنبه گفت به آمریکا اطلاع داده که او حامی طرح است و از دولت نتانیاهو برای عملی کردن طرح حمایت خواهد کرد.
بیشتر در این باره: ترامپ می‌گوید اسرائیل با «خط اولیهٔ عقب‌نشینی» از نوار غزه موافقت کرده استنقشهٔ عقب‌نشینی اسرائیل از غزه
دونالد ترامپ شنبه‌شب در پستی در شبکهٔ اجتماعی «تروث سوشال» نقشه‌ای را منتشر کرد که در توضیح آن نوشت اسرائیل با خط اولیهٔ عقب‌نشینی از نوار غزه موافقت کرده و این موضوع با حماس نیز به اشتراک گذاشته شده است.
آقای ترامپ افزود: «به‌محض آن‌که حماس تأیید کند، آتش‌بس فوراً اجرایی خواهد شد و تبادل گروگان‌های اسرائیلی و زندانیان فلسطینی آغاز می‌شود».
به گزارش رسانه‌های اسرائیل، ارائهٔ نقشه در پست آقای ترامپ ظاهراً پس از آن بود که نتانیاهو در سخنانش گفت ارتش در «عمق غزه» باقی خواهد ماند.
رئیس‌جمهور آمریکا روز شنبه همچنین در چند پست پیاپی حماس را به سرعت عمل برای رسیدن به «صلح» با اسرائیل فراخواند. او در هر پست خود در عین حال هشدار داد که در غیر این صورت، وضعیت «غیرقابل پیش‌بینی خواهد شد» و او «هیچ تأخیری را تحمل نخواهد کرد».
حماس جمعه ۱۱ مهر به طرح آقای ترامپ واکنش مثبت نشان داد اما هنوز نگفته است که آمادهٔ اجرای تمامی بندهای بیست‌گانهٔ طرح هست یا نه. سخنگویانی از حماس در گفت‌وگو با رسانه‌های منطقه مانند شبکهٔ الجزیره، خلع سلاح کامل گروه خود را غیرقابل قبول دانستند.
طرح ۲۰ ماده‌ای تأکید کرده که حماس حق مشارکت در ادارهٔ غزه را ندارد و این گروه باید خلع‌سلاح شود.
تشدید تلاش‌های آمریکا، قطر، مصر و ترکیه برای پیشبرد طرح صلح در شرایطی است که جنگ غزه که در پی حملهٔ گروه افراطی حماس به اسرائیل آغاز شد، این هفته در آستانهٔ ورود به سومین سال است.
تجمع پرشمار اسرائیلی‌ها در حمایت از طرح ترامپ
همزمان با ادامه تجمعات معترضان به ادامه جنگ در غزه در بسیاری شهرهای دنیا ازجمله در آمریکا، هزاران اسرائیلی نیز شامگاه شنبه ۱۲ مهر با شرکت در تجمع حامیان خانواده‌های گروگان‌های زنده و کشته‌شده در دست حماس، خواهان عملی شدن پیشنهاد ترامپ برای پایان جنگ غزه و آزادی گروگان‌ها شدند.
اسحاق هرتسوگ، رئیس‌جمهور اسرائیل، با حمایت از تجمع‌کنندگان، از بنیامین نتانیاهو خواست «به‌سرعت طرح رئیس‌جمهور ترامپ را پیش ببرد» تا «آخرین نفر گروگان‌ها بازگردد و واقعیات در کل منطقه تغییر کند».
به گزارش رسانه‌های اسرائیل، در تجمع تل‌آویو در میدانی که در دو سال گذشته به «میدان گروگان‌ها» شهرت یافته، حدود ۱۵۰ هزار تن شرکت کردند. این تجمع در آستانهٔ سومین سال جنگ برگزار شد.
سخنرانان بسیاری در این تجمع‌ها از دونالد ترامپ تقدیر کرده و گفتند «تنها امیدشان» برای آزادی عزیزان یا تحویل جسد فرزندان کشته‌شدهٔ خود، پیگیری‌های رئیس‌جمهور آمریکا است.
دونالد ترامپ در پستی در شبکهٔ اجتماعی خود، عکسی از تجمع تل‌آویو را بازنشر کرد که در پلاکاردی در خصوص اهمیت طرح پیشنهادی صلح او نوشته شده بود: «یا الان، یا هیچ‌وقت».
ارتش اسرائیل ارزیابی کرده از ۴۸ گروگان باقی‌مانده در غزه ۲۰ تن هنوز زنده باشند. یکی از جسدها نیز متعلق به یک دختر جوان است. حماس دو سال پیش ۲۵۱ اسرائیلی را در حمله ۷ اکتبر ربود که اکثر آن‌ها در توافق‌هایی به این کشور بازگشتند. حماس جسد ده‌ها گروگان کشته‌شده را نیز در توافق‌های پیشین تحویل داده است. اسرائیل در برابر هر گروگان زنده یا کشته‌شده ده‌ها زندانی فلسطینی را آزاد کرده است.
گروه افراطی حماس در توافق جدید خواهان آزادی ۲۵۰ زندانی امنیتی فلسطینی و رهایی حدود یک هزار تن از نیروهای خود در غزه است که در دو سال جنگ توسط ارتش اسرائیل بازداشت و به زندان‌های اسرائیل منتقل شده‌اند. ۲۵۰ زندانی امنیتی کسانی هستند که در دادگاه‌های اسرائیل به جرائمی ازجمله کشتن مردم این کشور به حبس ابد محکوم شده‌اند. با این حال، جزئیات توافق تبادل زندانیان باید در مذاکرات مشخص شود.
وضعیت میدانی
منابع خبری وابسته به حماس گزارش دادند که نیروهای اسرائیلی بامداد یکشنبه نیز چندین مکان در اطراف شهر غزه را گلوله‌باران کردند. این گزارش‌ها حاکی از یک حملهٔ هوایی در بخش شرقی محلهٔ التفاح در غزه نیز هست. این گزارش‌ها به تلفات احتمالی اشاره نکرده و ارتش اسرائیل نیز دربارهٔ آن اظهارنظر نکرده است.
ارتش اسرائیل از بامداد شنبه به دستور نخست‌وزیر و وزیر دفاع، عملیات تهاجمی در غزه را متوقف کرده و گفته است که اقداماتش «صرفاً دفاعی» و در صورتی است که نیروهای مستقر در غزه هدف حملهٔ شبه‌نظامیان مسلح قرار گیرند.
دونالد ترامپ با اشاره به «توقف بمباران‌ها» از سوی اسرائیل، به حماس گفته است که از این فرصت باید به‌سرعت برای نهایی کردن توافق استفاده کند. اما حماس در بیانیه‌ای اعلام کرد روز شنبه ۷۰ تن شامل زنان و کودکان کشته شدند. بیانیهٔ حماس از جامعهٔ جهانی خواست به اقدامات همبستگی خود با فلسطینیان و در اعتراض به اسرائیل ادامه دهند.
با این حال، منابع خبری دیگر از غزه گزارش دادند که «به میزان قابل توجهی» از حملات و آتشباری‌های اسرائیل کاسته شده است. منابع بهداشتی غزه روز شنبه گفتند شمار تلفات از آغاز جنگ از مرز ۶۷ هزار تن فراتر رفت. این داده‌ها میان شبه‌نظامیان و غیرنظامی‌ها تفکیک قائل نمی‌شود.
ارتش اسرائیل همچنین در یک اقدام کم‌سابقه، شماری از خبرنگاران را برای بازدید از غزه به این باریکهٔ جنگ‌زده برد. بازدید مستقل خبرنگاران از غزه تاکنون فراهم نبوده است.
حملهٔ موشکی حوثی‌ها به اسرائیل
ارتش اسرائیل اعلام کرد بامداد یکشنبه ۱۳ مهر یک فروند موشک بالستیک شلیک‌شده از سواحل یمن را با سامانهٔ دفاع هوایی «حتص» (پیکان) رهگیری کرد. پیش از آن، آژیر خطر حملهٔ موشکی در شهرهای مرکز اسرائیل طنین انداخته و در ساعت چهار بامداد صدها هزار تن را به رفتن به نقاط امن فراخوانده بود.
حوثی‌های متحد حماس و جمهوری اسلامی ایران در دو سال گذشته صدها فروند موشک بالستیک به‌سوی اسرائیل شلیک کرده‌اند.
در حالی که ارتش اسرائیل بر اساس دستور دولت این کشور عملیات تهاجمی در غزه را از بامداد شنبه به «عملیات دفاعی» تغییر داده و گروه حماس با ملاحظاتی بخش‌هایی از پیشنهاد آقای ترامپ را پذیرفته، معلوم نیست که ادامهٔ حملات موشکی حوثی‌ها به اسرائیل چه تأثیری در معادلات جاری منطقه داشته باشد.
اسرائیل در پاسخ به حملات حوثی‌ها چند بار در ماه‌های گذشته به اهداف این گروه در صنعا، حدیده و برخی نقاط دیگر تحت کنترل این گروه در یمن حمله کرده و از جمله نخست‌وزیر و نیمی از وزیران کابینهٔ این گروه را کشته است.
بیشتر در این باره: چگونه کاروان کمک‌رسانی غزه موفق شد توجه جهانی را جلب کند؟