وزارت خارجه آمریکا هنوز بودجه جدیدِ تأمین مالی طرح‌های دسترسی آزاد به اینترنت برای ایرانیان را تصویب نکرده است.
روزنامه واشینگتن‌پست روز سه‌شنبه ۴ شهریور، این خبر را از قول «سه فرد آگاه به این روند که نخواستند نامشان فاش شود» گزارش کرد و نوشت که این موضوع پروژه‌هایی را که میلیون‌ها کاربر در ایران از آنها برای دور زدن سانسور حکومتی استفاده می‌کردند، در آستانه تعطیلی قرار داده است.
بر اساس این گزارش، این وقفه مالی از زمان روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ و دستور توقف کمک‌های خارجی آغاز شد و با وجود رفع محدودیت کلی، هنوز برای برنامه‌های مربوط به ایران منابع مالی جدید تخصیص داده نشده است.
اگر این بودجه تا پایان سپتامبر به مصرف نرسد، به خزانه‌داری بازگردانده خواهد شد.
این برنامه‌ها ابتدا تحت تأثیر توقف گسترده کمک‌های خارجی قرار گرفتند که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، هنگام روی کار آمدن در ژانویه تصویب کرد. اما حتی پس از لغو این توقف، درخواست‌ها برای پروژه‌های مستقر در ایران که معمولاً در بهار ارائه و در تابستان توسط وزارت امور خارجه اعطا می‌شدند، هنوز در بحبوحه گزارش‌هایی از اختلال عملکرد و سوء مدیریت در این آژانس منتشر نشده است.
این گفته سه نفر از افراد آگاه به این روند است که در این مورد به واشینگتن‌پست خبر داده‌اند.
در همین زمینه، یکی از ارائه‌دهندگان خدمات وی‌پی‌ان رایگان برای ایرانیان در گفت‌وگو با واشینگتن‌پست اعلام کرده در صورت نگرفتن حمایت خصوصی ناچار به تعطیلی خواهد شد.
مؤسسه «نت‌فریدم پایونیرز» نیز ماه جاری سرویس «توشه» را به‌دلیل توقف بودجه وزارت خارجه متوقف کرد؛ سرویسی که به گفته مدیر آن، ایوان فیروزی، دست‌کم سه میلیون کاربر در ایران داشت و صدها هزار فایل آموزشی و خبری سانسورنشده را از طریق ماهواره منتقل کرده بود.
ایران از جمله کشورهایی است که به‌شدت اینترنت داخلی را فیلتر می‌کند؛ شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌های خبری و وب‌سایت‌های سیاسی و حقوق بشری در ایران مسدود هستند و در شرایط بحرانی نیز قطعی کامل اینترنت اعمال می‌شود.
در سال‌های گذشته، برنامه‌های مرتبط با آزادی اینترنت در ایران از محل صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاورمیانه (NERD) تأمین می‌شد که بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۳ حدود ۶۰۰ میلیون دلار بودجه داشت. اما کاهش شدید کمک‌های خارجی در دولت ترامپ آینده این برنامه‌ها را با ابهام روبه‌رو کرده است.
کارشناسان می‌گویند توقف این بودجه می‌تواند به خاموشی ابزارهایی منجر شود که در اعتراضات و بحران‌ها به مردم امکان برقراری ارتباط و دسترسی به اطلاعات مستقل می‌دادند؛ در حالی که حکومت ایران همزمان در حال توسعه «اینترنت ملی» است تا کنترل بیشتری بر فضای مجازی داشته باشد.
وزارت خارجه آمریکا: حمایت ما از اطلاعات آزاد در ایران ادامه دارد
منابع واشینگتن‌پست، وقفه در این بودجه‌رسانی را به تصمیمات مورا نامدار، مقام ارشد موقت در دفتر امور خاور نزدیک وزارت خارجه آمریکا نسبت داده‌اند. رادیو فردا مستقلاً قادر به تأیید این موضوع نیست.
مورا نامدار توسط دولت ترامپ به عنوان معاون وزیر امور کنسولی در وزارت امور خارجه معرفی شده است، سمتی ارشد که مسئول رفاه و حفاظت از شهروندان آمریکایی در خارج از کشور، از جمله با صدور گذرنامه و سایر اسناد و مدارک، است.
در عین حال، وزارت خارجه آمریکا تأکید دارد که سیاست «فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد و حمایت واشینگتن از «جریان آزاد اطلاعات برای مردم ایران» متوقف نشده است. سخنگوی این وزارتخانه گفت تصمیم‌گیری دربارهٔ بودجه‌ها در چارچوب «اول آمریکا» انجام خواهد شد.
در پاسخ به پرسش‌ها دربارهٔ اداره خاور نزدیک (NEA) و سیاست کنونی در قبال ایران، وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه چهارم شهریور این نظر را که سیاست دولت در قبال ایران فاقد تمرکز است رد کرد.
تامی پیگات، معاون اصلی سخنگوی وزارت خارجه، گفت: «رئیس‌جمهور ترامپ جلوی یک جنگ در خاورمیانه را گرفت، برنامه هسته‌ای ایران را نابود کرد و سیاست فشار حداکثری را اجرا می‌کند که خزانه‌های جوخه‌های مرگ تروریستی رژیم ایران را خشک می‌کند.»
پیگات افزود: «مورا بخش حیاتی تیمی است که سیاست‌های رئیس‌جمهور ترامپ را اجرا می‌کند؛ سیاست‌هایی که آمریکا را در اولویت قرار داده و امنیت شهروندان ما را حفظ می‌کند.»
به‌طور جداگانه، وزارت خارجه همچنین اعلام کرد که تأمین مالی جدید متوقف شده، در حالی که بازبینی کمک‌های خارجی که توسط دفتر مدیریت و بودجه دستور داده شده، در جریان است.
این وزارتخانه در بیانیه‌ای افزود: «تصمیم‌ها دربارهٔ تخصیص‌های مالی آینده مطابق با اهداف سیاست خارجی «اول آمریکا» اتخاذ خواهد شد» و تأکید کرد که ایالات متحده «تاریخچه طولانی در حمایت از جریان آزاد اطلاعات برای مردم ایران دارد و این حمایت همچنان ادامه دارد.»
