زنده لاریجانی: اروپایی‌ها قرار بود «اسنپ‌بک» را بعد از توافق ما با آژانس پس بگیرند

بر اساس گزارش‌ها و تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی، شمار بسیاری از فعالان مدنی، فرهنگیان و شهروندان سنندج روز جمعه هفتم شهریور با برگزاری تجمع و کوهپیمایی، به صدور احکام سنگین و ناعادلانه، اخراج و پرونده‌سازی علیه معلمان کردستان اعتراض کردند.

در تصاویری که سازمان حقوق بشری هانا منتشر کرده، شرکت‌کنندگان پیش از آغاز کوهپیمایی در حال سردادن شعارهای اعتراضی دیده می‌شوند.

دولت آلمان به شهروندان خود توصیه کرد ایران را ترک کنند و همچنین از سفر به ایران خودداری کنند تا در معرض اقدامات تلافی‌جویانه تهران به‌دلیل نقش آلمان در فعال‌سازی مکانیسم ماشه قرار نگیرند.

بریتانیا، فرانسه و آلمان روز پنجشنبه روند ۳۰ روزه بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را به‌دلیل برنامه هسته‌ای تهران آغاز کردند؛ اقدامی که می‌تواند به افزایش تنش‌ها میان جمهوری اسلامی ایران و غرب دامن بزند.

وزارت خارجه آلمان در بیانیه‌ای که پنجشنبه شش شهریور در وب‌سایت خود منتشر کرد، نوشت: «با توجه به این‌که نمایندگان دولت ایران بارها در این زمینه تهدید به عواقب کرده‌اند، نمی‌توان این احتمال را رد کرد که منافع و شهروندان آلمانی در ایران تحت تأثیر اقدامات متقابل قرار نگیرند.»

این وزارتخانه همچنین اعلام کرد: «در حال حاضر، سفارت آلمان در تهران تنها می‌تواند خدمات کنسولی محدودی ارائه کند.»

کشورهای غربی سال‌ها است که حکومت ایران را به گروگان‌گیری اتباع خود به اتهامات ساختگی «جاسوسی» و «اقدام علیه امنیت ملی» متهم کرده‌اند تا از آن‌ها به عنوان ابزار چانه‌زنی برای گرفتن امتیاز استفاده کنند.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌گوید ۳۰ روز پیش رو فرصتی برای یافتن راه‌‌حل دیپلماتیک در مورد برنامه هسته‌ای تهران است.

کایا کالاس روز جمعه هفتم شهریور در گفت‌وگو با خبرنگاران با اشاره آغاز روند مکانیسم ماشه گفت: بنابراین ما وارد مرحله جدیدی می‌شویم، با این ۳۰ روز که اکنون به ما فرصت می‌دهد واقعاً راه‌های دیپلماتیک برای یافتن یک راه‌حل پیدا کنیم.»

بریتانیا، فرانسه و آلمان روز پنجشنبه روندی ۳۰ روزه را برای اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران موسوم به «سازوکار ماشه» یا «اسنپ‌بک» را به‌دلیل برنامه هسته‌ای‌ تهران آغاز کردند.

پس از این اقدام که با ارسال نامه سه کشور اروپایی عضو برجام به شورای امنیت سازمان ملل انجام شد، عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در تماس تلفنی با خانم کالاس، این اقدام را «تحریک‌آمیز و ناموجه» خواند و بار دیگر تأکید کرد تهران «اقدام مقتضی» اتخاذ خواهد کرد.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با عراقچی نیز ضمن تأکید مجدد بر لزوم یافتن راه دیپلماتیک، برای ایفای نقش در جهت تسهیل دیپلماسی و گفت‌وگو اعلام آمادگی کرد.

سه کشور اروپایی از زمان حملهٔ اسرائیل و ایالات متحده به تأسیسات هسته‌ای ایران، چند دور مذاکره با ایران برای به تعویق انداختن مکانیسم ماشه برگزار کرده‌اند اما پس از مذاکرات روز چهارم شهریور در ژنو اعلام کردند این مذاکرات تعهدات ملموس کافی از سوی ایران به همراه نداشته است.

بیشتر در این باره:

سه کشور اروپایی روند فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» علیه ایران را آغاز کردند

تامی پیگوت، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اعلام کرد وزیران خارجه ایالات متحده و اسرائیل در دیدار خود در واشینگتن در مورد «اهمیت مقابله با نفوذ مخرب ایران» گفت‌وگو کرده‌اند.

براساس گزارش آقای پیگوت، مارکو روبیو در ملاقات با همتای اسرائیلی‌اش، گیدئون سعار، در روز پنجشنبه ششم شهریور اعلام کردند که در «همکاری نزدیک و مستمر» بین دو کشور «به‌عنوان یک امر حیاتی برای امنیت و رفاه منطقه» توافق دارند.

این گزارش حاکی است که مارکو روبیو همچنین در باره «مسائل کلیدی» مرتبط با غزه، لبنان و سوریه با وزیر خارجه اسرائیل که به آمریکا سفر کرده، گفت‌وگو کرد.

وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که آقای روبیو در این دیدار «تعهد تزلزل‌ناپذیر ایالات متحده به امنیت اسرائیل را بار دیگر تأیید کرد».

هم‌زمان با وزیر خارجه اسرائیل که نخستین بار است در این سمت به آمریکا رفته، ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل، نیز در واشینگتن با مقامات بلندپایه دولت دونالد ترامپ دیدار کرده است.

رسانه‌های استرالیا گزارش دادند سفیر ایران در کانبرا که به دلیل اتهام دخالت جمهوری اسلامی در حداقل دو حمله یهودی‌ستیزانه اخراج شده است، در حال آماده شدن برای ترک این کشور دیده شد.

شبکه‌های تلویزیونی محلی استرالیا با احمد صادقی، سفیر ایران در استرالیا، در حالی که در فرودگاه سیدنی آماده پرواز بود، صحبت کردند.

آنتونی آلبانیزی، نخست‌وزیر استرالیا، روز چهارم شهریور پس از اعلام این‌که مقام‌های اطلاعاتی کشورش به این نتیجه رسیده‌اند که ایران در حملات به آشپزخانه لوئیس کانتیننتال (یک شرکت مواد غذایی حلال در سیدنی) در اکتبر ۲۰۲۴ و کنیسه آداس اسرائیل در ملبورن نقش داشته است، روابط دیپلماتیک با ایران را قطع کرد.

آلبانیزی اظهار داشت که دولت استرالیا کمی قبل از علنی کردن این اتهام، به صادقی گفته بود که او اخراج خواهد شد.

به گفته تحلیلگران، نخست‌وزیر استرالیا پیش از این در برابر درخواست‌ها برای اخراج سفیر ایران در کانبرا مقاومت کرده بود، از جمله در سال ۲۰۲۴ که صادقی به دلیل پست‌هایش در شبکه‌های اجتماعی به وزارت خارجه این کشور احضار شده بود.

از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس در سال ۲۰۲۳، حوادث یهودی‌ستیزانه در سیدنی و ملبورن به شدت افزایش داشته است و مقام‌های استرالیایی پیش از این گفته بودند که گمان می‌کنند عوامل خارجی به مجرمان محلی برای انجام حملات در این کشور پول می‌دهند.

مایک برگس، مدیر کل سازمان اطلاعات امنیتی استرالیا، گفت که هیچ دیپلمات ایرانی در استرالیا در هماهنگی این حملات دخیل نبوده است.

نه برگس و نه آلبانیز توضیح نداده‌اند که چه شواهدی مبنی بر دخالت ایران وجود دارد.

سخنگوی سپاه بار دیگر مدعی پیروز شدن جمهوری اسلامی ایران در جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل شد و گفت «یکی از دلایل اصلی شکست» اسرائیل «بانک اطلاعاتی سپاه حاصل از هک و نفوذ» بوده که برای هر یک از حملات موشکی و پهپادی ایران مورد استفاده قرار گرفت.

علی‌محمد نایینی روز پنجشنبه ۶ شهریور همپنین گفت: «عملیات‌های اطلاعاتی داخل رژیم توانست بسیاری از ابهامات موجود را برطرف کند و بانک اطلاعاتی سپاه را کامل‌تر سازد».

در جنگ ۱۲ روزه، براساس آمار وزارت دفاع اسرائیل، حدود ۵۵۰ فروند موشک بالستیک از ایران به‌سوی اسرائیل شلیک شد که تنها ۳۱ فروند از آن‌ها به خاک اسرائیل اصابت کرد.

در نتیجه این اصابت‌ها حدود ۳۰ نفر همه غیرنظامی کشته شدند و اصابت دو موشک نیز «پرخسارت» گزارش شد؛ موشکی که به پالایشگاه نفت مجموعهٔ «بزان» در بندر حیفا اصابت کرد و دیگری موشکی که مؤسسهٔ علمی وایزمن را هدف گرفت و موجب از بین رفتن ده‌ها آزمایشگاه و ساختمان‌های متعدد این مجموعه شد.

ایران در جنگ ۱۲ روزه همچنین حدود یک هزار پهپاد انتحاری نیز به سمت اسرائیل پرتاب کرد که ۹۹ درصد آن‌ها رهگیری شد و ساقط شد.

علی‌محمد نایینی، سخنگوی سپاه روز پنجشنبه ۶ شهریور با تکرار ادعای پیروزی جمهوری اسلامی در «جنگ با اسرائیل و آمریکا» از نخبگان و رسانه‌ها خواست «در تثبیت روایت پیروزی ایران مشارکت داشته باشند».

حدود یک هفته پیش از آغاز جنگ ۱۲ روزه، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد «گنجینه‌ای مهم و عظیم» از اسناد حساس اسرائیلی را به‌دست آورده‌اند که برخی از آن‌ها مربوط به برنامه‌ها و تأسیسات هسته‌ای این کشور است.

همان زمان شورای عالی امنیت ملی ایران این اطلاعات را «غنیمت و دستاورد بزرگ» نهادهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی خواند و اعلام کرد «تعرض احتمالی» اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای خود را بلافاصله با حملهٔ متقابل به «تأسیسات هسته‌ای پنهان اسرائیل» پاسخ خواهد داد.

وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی نیز وعده داده بود که «هزاران صفحه سند به‌دست‌آمده به زودی منتشر خواهد شد».

نخست‌وزیر اسرائیل در گفت‌وگو با پاتریک بِت‌دیوید، چهرۀ رسانه‌ای آمریکایی ایرانی‌تبار، مدعی شد جمهوری اسلامی ایران در تلاش برای توسعۀ موشک‌های بالستیک قاره‌پیمایی است که با توان حمل کلاهک هسته‌ای ممکن است به خاک آمریکا نیز برسد.

بنیامین نتانیاهو گفت ایران در حال حاضر مشغول توسعۀ این موشک است که می‌تواند به قلب اروپا برسد و برنامۀ آن‌ها این است که این موشک‌ها را تا حد بُرد رسیدن به آمریکا توسعه دهند.

او همچنین ادعا کرد طرح کنونی تهران رسیدن به موشکی با بُرد هشت هزار کیلومتر است که اگر سه هزار کیلومتر دیگر هم به بُرد آن افزوده شود، قادر به رسیدن به نیویورک، واشینگتن، بوستون و فلوریدا خواهد بود.

نخست‌وزیر اسرائیل که یکی از دو هدف جنگ ۱۲ روزۀ کشورش با ایران را ضربه زدن به توان موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی اعلام کرده بود، گفته است که بُرد موشک‌های ایران باید تا حد مرزهای کشورهای همسایه‌اش به کمتر از ۵۰۰ کیلومتر محدود شود.

با این حال، در طول ۱۲ روز جنگ، براساس آمار وزارت دفاع اسرائیل، حدود ۵۵۰ فروند موشک بالستیک از آسمان مرکز، جنوب‌ِ غرب و غرب ایران به‌سوی اسرائیل شلیک شد که ۳۱ فروند از آن‌ها به خاک اسرائیل اصابت کرد.

آقای نتانیاهو در گفت‌وگوی آنلاین از اورشلیم با بِت‌دیوید در نیویورک در روز چهارم شهریور، همچنین مقامات جمهوری اسلامی را «اوباش و اراذل مذهبی» خواند که پس از سقوط حکومت پهلوی در ایران بر سر کار آمده‌اند و مردم کشور را «به گروگان گرفته‌اند».

پاتریک بِت‌دیوید از یوتیوبرهایی است که مقامات ارشد آمریکا مانند دونالد ترامپ به گفت‌وگو با او علاقه‌مند هستند.

اتاق بازرگانی ایران در یک گزارش تحلیلی جدید می‌گوید در صورت بازگشت تحریم‌ها در قالب سازوکار ماشه (اسنپ‌بک)، در بهترین حالت نرخ دلار به ۱۱۵ هزار تومان می‌رسد و در سناریوی بدبینانه می‌تواند تا ۱۶۵ هزار تومان نیز افزایش پیدا کند.

اتاق بازرگانی ایران در این گزارش همچنین نرخ تورم سالانه را که اکنون در محدوده ۵۰ درصد قرار دارد، در سه سناریوی احتمالی خوش‌بینانه، محتمل و بدبینانه بین ۶ تا ۹۰ درصد پیش‌بینی کرده و رشد اقتصادی را نیز که بنا به آمار رسمی اکنون حدود سه‌دهم درصد است، در بهترین حالت ۱.۵ درصد، در سناریوی محتمل منفی یک درصد و در ارزیابی بدبینانه منفی سه درصد برآورد کرده است.

انتشار این گزارش همزمان است با روزی که چهار دیپلمات غربی گفته‌اند بریتانیا، فرانسه و آلمان احتمالاً از روز ششم شهریور روند فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» را آغاز خواهند کرد.

این منابع روز چهارشنبه در عین حال گفتند که این سه کشور امیدوارند تهران در ۳۰ روز آینده تعهداتی دربارهٔ برنامه هسته‌ای خود ارائه دهد تا مانع از اجرای عملی این تصمیم شوند.

پیش‌بینی‌های گزارش تحلیلی اتاق بازرگانی از آثار اقتصادی بازگشت تحریم‌ها که بخش‌های عمده‌ای از آن در قیاس با شرایط اقتصادی وضع تحریم‌ها در اوائل دهه ۹۰ تحلیل شده، مخالفانی هم در میان برخی وب‌سایت‌های اقتصادی ایران دارد.

ازجمله وب‌سایت اقتصاد آنلاین آن را «بازتابی از نگرانی‌های گذشته» و «تکرار سناریوهای سیاه» خوانده است که «خود به عاملی برای تشدید التهاب در بازارها تبدیل می‌شود».

نمایندگان تروئیکای اروپایی روز چهارم شهریور با نمایندگان ایران دیدار کردند تا پیش از موعد میانه اکتبر، زمانی که اختیار بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران را از دست می‌دهند، دیپلماسی را احیا کنند.

اما سه دیپلمات اروپایی و یک دیپلمات غربی به رویترز گفتند این گفت‌وگوها به تعهدات ملموس از سوی ایران منجر نشد، هرچند هنوز امکان ادامهٔ مذاکره وجود دارد.

فرماندهی ملی سایبری اسرائیل اعلام کرد یک «حمله پیچیده هکرهای مرتبط با جمهوری اسلامی ایران» را کشف کرده که با ایجاد وب‌سایت یک سازمان جعلی زیر پوشش کمک به سربازان شرکت‌کننده در جنگ‌های اسرائیل، «درصدد جذب آن‌ها برای اهداف مورد نظر خود بود».

روزنامه یدیعوت آحرونوت پنجم شهریور نوشت هکرهای مرتبط با ایران وب‌سایت جعلی سازمانی را با نام نِفِش‌هوپ (ترکیبی از عبری و انگلیسی) ایجاد کرده و مدعی بودند که چنین سازمانی خدمات عاطفی به سربازانی ارائه می‌کند که در جنگ‌های اسرائیل دچار جراحات روحی و روانی شده‌اند، اما هدف اصلی این سایت، گردآوری اطلاعات شخصی سربازان و رخنه دادن انواع بدافزارها از طریق این سربازان به سرویس‌های سازمان‌های حساس اسرائیل بوده است.

زندگی و داستان‌های سربازان مبتلا به عواقب روحی و روانی ناشی از جنگ‌های اخیر، از جمله به دلیل خودکشی شماری از آن‌ها، به گستردگی در رسانه‌های اسرائیل بازتاب دارد و به‌نوشته یدعوت آحرونوت ظاهراً این امر به هکرهای جمهوری اسلامی برای گرفتن ارتباط با این سربازان انگیزه داده است.

براساس این گزارش، نهاد سایبری اسرائیل با شناسایی وب‌سایت ایرانی «در مراحل بسیار اولیه» کار آن، وب‌سایت را از دسترس خارج کرده اما ارزیابی می‌کند که این اقدام بخشی از یک کارزار بزرگ‌تر تشکیلات اطلاعاتی ایران باشد که ممکن است کماکان در صدد ادامه فعالیت خود در افکار عمومی اسرائیل باشند.

گروه موسوم به «بچه‌گربه‌ جذاب» که مرتبط با تشکیلات اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران شناخته شده، پیشتر نیز از راهکار فیشینگ و ایجاد پروفایل‌های جعلی درصدد به دام انداختن شهروندان، کادر نظامی و امنیتی و محققان اندیشکده‌های اسرائیلی برآمده بود.

سانا، خبرگزاری رسمی سوریه، بخش‌های فارسی، روسی و عبری خود را از وب‌سایت خود حذف کرده است.

سانا در حکومت بشار اسد به هفت زبان ازجمله فارسی خبر منتشر می‌کرد، اما اخیراً و در پی تحولات ماه‌های اخیر در سوریه و روی کار آمدن حکومت به رهبری احمد الشرع سه سرویس خود ازجمله فارسی را دست‌کم در وب‌سایت خود تعطیل کرده و سرویس زبان کردی را به آن افزوده است.

سانا اکنون خبرها و گزارش‌های خود را علاوه بر عربی به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، ترکی، اسپانیول و کردی منتشر می‌کند.

حکومت احمد الشرع نیروهای جمهوری اسلامی ایران و نیابتی‌های آن‌ها را از سوریه بیرون رانده و تأکید دارد که دوره حضور و نفوذ جمهوری اسلامی ایران در این کشور به مرگ مردم در جنگ داخلی و زیان‌های مالی گسترده به سوریه به خاطر تحریم‌های آمریکایی و غربی منجر شده بود.

دولت سوریه این هفته از پایان رسمی تحریم‌های آمریکا علیه این کشور ابراز خشنودی کرد و از دوره جدیدی برای حیات مردم این کشور سخن گفت.

در وب‌سایت سانا هیچ توضیحی در مورد این تغییرات منتشر نشده است.