وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرد بهدلیل «فقدان تعهد جدی روسیه برای پایان دادن به جنگ اوکراین» تحریمهای تازهای را علیه مسکو اعمال کرده است که دو شرکت بزرگ نفتی روسیه و دهها شرکت زیرمجموعهٔ آنها را هدف قرار میدهد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، هم روز چهارشنبه ۳۰ مهر گفت: «امروز روز بسیار مهمی است از نظر کاری که انجام میدهیم. اینها تحریمهای عظیمی هستند؛ بسیار بزرگ، علیه دو شرکت بزرگ نفتیشان. امیدواریم مدت زیادی ادامه نداشته باشد. امیدواریم جنگ پایان یابد.»
در بیانیه وزارت خزانهداری ایالات متحده آمده است این اقدام با هدف افزایش فشار بر بخش انرژی روسیه و کاهش توان کرملین برای تأمین مالی ماشین جنگیاش انجام میشود.
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، با اشاره به ادامهٔ جنگ اوکراین گفت: «اکنون زمان توقف کشتار و برقراری آتشبس فوری است. تا زمانی که پوتین به جنگ بیمعنا پایان ندهد، وزارت خزانهداری منابع مالی دولت روسیه را هدف قرار خواهد داد.»
او همچنین افزود واشینگتن برای حمایت از تلاشهای رئیسجمهور ایالات متحده جهت پایان دادن به جنگ آمادهٔ اعمال تحریمهای بیشتر است. بیانیه وزارت خزانهداری آمریکا همچنین تأکید میکند که هدف نهایی از تحریمها «تنبیه نیست، بلکه تغییر رفتار و بازگشت روسیه به مسیر صلح» است.
بر اساس این تصمیم، تمام داراییها و منافع دو شرکت نفتی روسنِفت و لوکاویل در ایالات متحده یا در اختیار شهروندان آمریکایی مسدود شده و هرگونه معامله با آنها بدون مجوز رسمی ممنوع است.
وزارت خزانهداری هشدار داده است مؤسسات مالی خارجی که با بخش نظامی یا صنعتی روسیه همکاری کنند، ممکن است با تحریمهای ثانویه مواجه شوند.
در پی اعلام این تحریمها، بهای نفت خام روز پنجشنبه بیش از پنج درصد افزایش یافت.
وزارت خارجه روسیه اعلام کرد این کشور در برابر این تحریمها «ایمنی بالایی» پیدا کرده و در عین حال هشدار داد که این تحریمها میتواند به تلاشهای دیپلماتیک برای پایان جنگ اوکراین آسیب بزند.
به گزارش رادیو اروپای آزاد، این اقدام نشانهای دیگر از تغییر رویکرد ترامپ است که تا پیش از این از اعمال فشار بیشتر بر روسیه خودداری کرده بود، به این امید که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، با پایان دادن به جنگ موافقت کند. اما به نظر میرسد صبر او پس از فروپاشی برنامهٔ نشست با پوتین در بوداپست به سر آمده است.
ترامپ پس از استقبال از دبیرکل ناتو، مارک روته، در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «احساس کردم زمانش رسیده است. هر بار که با ولادیمیر صحبت میکنم، گفتوگوهای خوبی داریم، اما هیچوقت به جایی نمیرسند.»
او همچنین با اعلام اینکه نشست بوداپست را لغو کرده است، گفت: «برایم حس درستی نداشت. احساس نکردم قرار است به جایی برسیم که باید برسیم.»
در ماههای اخیر، دونالد ترامپ بارها برای پایان دادن به جنگ اوکراین تلاش و تأکید کرده است که «در صورت همکاری پوتین»، میتواند طی چند هفته توافق صلح را نهایی کند. با این حال، کرملین در واکنش به این اظهارات، اعلام کرده که «طرحهای پیشنهادی واشینگتن واقعبینانه نیست» و بر ادامه «عملیات نظامی ویژه» تاکید کرده است.
با این حال، در روزهای اخیر گزارش شد که تماسهایی بین دو طرف در حال انجام است و احتمال دیدار دوجانبه پوتین و ترامپ در آینده در مجارستان وجود دارد، اما کاخ سفید ۲۹ مهر اعلام کرد دیدار میان ترامپ و پوتین «فعلاً» برگزار نخواهد شد.
تحریمهای جدید اروپا
این تحریمها همزمان با دور جدیدی از تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه اعلام شد که شامل قرار دادن نفتکشهای مورد استفاده مسکو در فهرست سیاه، محدودیت سفر برای دیپلماتهای روسیه و ممنوعیت واردات گاز طبیعی مایع از روسیه تا سال ۲۰۲۷ است.
این بستهٔ تحریمی اروپا نوزدهمین مجموعه تحریمهایی است که اتحادیه اروپا از زمان آغاز تهاجم نظامی کرملین در سال ۲۰۲۲ اعمال کرده است.
راشل زیمبا، تحلیلگر «مرکز امنیت نوین آمریکا»، گفت تحریمهای آمریکا در پی اقدام مشابهی از سوی بریتانیا در هفته گذشته اعلام شدهاند. به گفته او، این نخستین تحریم قابلتوجه دولت ترامپ علیه روسیه است و تأثیری فراتر از تحریمهای بریتانیا خواهد داشت.
او در پاسخ به پرسش رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی گفت: «بنابراین این اقدام مهمی است، هرچند نه بهاندازهای که اگر سال گذشته انجام میشد.» زیمبا افزود که شرکتهای تابعه فعال در پروژههای انرژی نیز مشمول تحریم شدهاند و این امر میتواند هزینه تأمین قطعات جدید برای بازسازی را افزایش دهد.
او همچنین گفت شرکتهای نفتی روسیه در حال حاضر تجارت اندکی با دلار یا بخش مالی آمریکا دارند، و «زیرساختهای دورزنندهای» که استفاده میکنند میتواند تأثیر تحریمهای جدید را «کمرنگ» کند.
در این میان، مارک روته، دبیرکل ناتو، در دیدار خود با دونالد ترامپ، با تمجید از تلاشهای رئیسجمهور آمریکا برای فراهم کردن زمینه گفتوگو میان روسیه و اوکراین، گفت فشار مستمر بر روسیه و گفتوگوهای صادقانه با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، برای دستیابی به آتشبس ضروری است.
روته در گفتوگو با شبکه فاکسنیوز نیز به اقدامات اروپا برای جلوگیری از استفاده روسیه از «ناوگان سایه» برای جابهجایی نفت در سراسر جهان اشاره کرد و گفت: «تمام اینها به تغییر محاسبه کمک خواهد کرد. ما با هم محاسبه پوتین را تغییر خواهیم داد، او را پای میز مذاکره خواهیم آورد و روند آتشبس را آغاز خواهیم کرد. کاملاً مطمئنم. شاید امروز یا فردا نباشد، اما به آن نقطه خواهیم رسید.»
با این اوصاف پهپادهای روسیه ساعاتی پس از اعلام تحریمهای واشینگتن علیه دو شرکت بزرگ نفتی روسیه برای دومین شب پیاپی به پایتخت اوکراین حمله کردند.
بهگفتهٔ مقامات اوکراینی، حملات هوایی دیشب در سراسر کشور انجام شد و دستکم هفت نفر را کشت و باعث قطع برق شد.
وزارت دفاع روسیه نیز در بیانیهای در تلگرام اعلام کرد که زیرساختهای انرژی اوکراین را در پاسخ به حملات اوکراین به اهداف غیرنظامی روسیه هدف قرار داده است.