محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در اولین سفر خود به ایالات متحده از زمان قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی در سال ۲۰۱۸، با استقبال رئیسجمهوری آمریکا وارد کاخ سفید شد.
دونالد ترامپ روز سهشنبه ۲۷ آبان در کنار مقامات ارشد آمریکایی و سعودی، همزمان با پرواز جتهای جنگنده بر فراز واشینگتن، در بدو ورود شاهزاده بن سلمان، از او استقبال کرد و سپس دو رهبر وارد کاخ سفید شدند.
رئیسجمهور آمریکا در کنار بن سلمان در کاخ سفید گفت: عربستان سعودی موافقت کرده است ۶۰۰ میلیارد دلار در ایالات متحده سرمایهگذاری کند و ولیعهد عربستان قول داده که این سرمایهگذاری را به یک تریلیون دلار افزایش دهد.
ترامپ خطاب به ولیعهد عربستان گفت: «میخواهم از شما تشکر کنم زیرا شما موافقت کردهاید که ۶۰۰ میلیارد دلار در ایالات متحده سرمایهگذاری کنید و چون او دوست من است، ممکن است این مبلغ را به یک تریلیون دلار برساند، اما من باید روی او کار کنم».
محمد بن سلمان در پاسخ گفت که پادشاهی سعودی سرمایهگذاری در ایالات متحده را به یک تریلیون دلار افزایش خواهد داد.
«ایران بهشدت خواهان توافق است»
رئیسجمهوری آمریکا در بخش دیگری از اظهاراتش بار دیگر به بمباران تأسیسات هستهای ایران توسط ایالات متحده در اول تیرماه امسال اشاره کرد، و در ادامه گفت: «میتوانم بگویم که آنها بهشدت مشتاق توافق هستند. من کاملاً پذیرای آن هستم.ما با آنها در حال مذاکره هستیم و روندی را آغاز کردهایم، و خوب است که با ایران به توافق برسیم».
آقای ترامپ تصریح کرد: «ما میتوانستیم قبل از جنگ به توافق برسیم اما این میسر نشد. چیزی اتفاقی خواهد افتاد. اما آنها خیلی مشتاقند که به توافق برسند».
رئیسجمهوری آمریکا توضیح بیشتری در مورد مذاکرات با ایران نداد.
ولیعهد عربستان سعودی هم گفت: «ما متحدان نزدیکی هستیم و در این زمینه با هم همکاری نزدیکی داریم و تمام تلاش خود را برای کمک به دستیابی به توافق بین آمریکا و ایران انجام خواهیم داد».
بن سلمان تأکید کرد: «و معتقدیم که برای آیندهٔ ایران خوب است که یک توافق خوب داشته باشیم که مسیر را برای منطقه، جهان و آمریکا تعیین کند، بنابراین تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا شاهد وقوع آن روز باشیم».
یک روز پیش از سفر ولیعهد عربستان به واشینگتن، پیام کتبی مسعود پزشکیان رئیسجمهوری اسلامی ایران برای بن سلمان، توسط رئیس سازمان حج و زیارت ایران به وزیر کشور عربستان تحویل داده شد.
برخی رسانهها در ایران گزارش دادهاند که عربستان احتمالاً حامل پیام ایران به ایالات متحده خواهد بود.
ترامپ: ارتباطی با کسبوکار خانوادگیام ندارم
آقای ترامپ همچنین گفت که هیچ ارتباطی با کسبوکار خانوادگیاش ندارد، زیرا سازمان ترامپ و یک مقاطعهکار سعودی به دنبال افتتاح جدیدترین هتل ترامپ در مالدیو هستند.
از رئیسجمهوری آمریکا در مورد تضاد منافع احتمالی برای تجارت سازمان ترامپ با عربستان سعودی در دوران ریاستجمهوریاش سوال شد.
ترامپ پاسخ داد: «من هیچ ارتباطی با کسبوکار خانوادگی ندارم. من آنجا را ترک کردهام و ۱۰۰ درصد انرژیام را صرف آن کردهام. کاری که خانوادهام انجام میدهند خوب است. آنها در همه جا تجارت میکنند».
او افزود: «آنها در واقع کار بسیار کمی با عربستان سعودی انجام دادهاند. مطمئنم که میتوانند کارهای زیادی انجام دهند و هر کاری که انجام دادهاند بسیار خوب بوده است».
فروش جنگندههای اف-۳۵ به عربستان سعودی
ترامپ تقویت روابط با پادشاهی عربستان سعودی را در اولویت خود قرار داده است و روز دوشنبه گفت که جنگندههای رادارگریز اف-۳۵ مورد نظر را به عربستان سعودی خواهد فروخت و این کشور را «متحد بزرگ» ایالات متحده خواند.
این اقدام بهرغم نگرانیهای اسرائیل و هشدارهای مقامات آمریکایی مبنی بر احتمال سرقت دانش فنی این جنگندهها توسط چین صورت میگیرد.
کاخ سفید شامگاه سهشنبه اعلام کرد که ایالات متحده و عربستان سعودی توافقنامههایی در مورد انرژی هستهای غیرنظامی و فروش هواپیماهای جنگی پیشرفته اف-۳۵ آمریکایی امضا کردند.
در بیانیهٔ کاخ سفید آمده است که دو کشور «بیانیهٔ مشترکی» در مورد انرژی هستهای غیرنظامی تصویب کردند که «بنیاد قانونی برای یک همکاری چند میلیارد دلاری در زمینه انرژی هستهای» را در راستای «استانداردهای قوی عدم اشاعه» بنا میکند.
در همین حال، ترامپ در حالی که بهدنبال یک توافق صلح گستردهتر در خاورمیانه پس از جنگ غزه است، شاهزاده محمد بن سلمان را برای عادیسازی روابط با اسرائیل تحت فشار قرار خواهد داد.
بیشتر در این باره: ترامپ در آستانۀ سفر بنسلمان به واشینگتن، فروش اف-۳۵ به عربستان را تأیید کردبه گزارش خبرگزاری فرانسه، وارث تاجوتخت عربستان سعودی مشتاقانه منتظر شروعی تازه در اولین سفر خود به ایالات متحده از زمان قتل و مثله کردن جمال خاشقجی، ستوننویس روزنامهٔ واشینگتنپست، توسط مأموران سعودی است که خشم جهانی را برانگیخت.
این قتل همچنین روابط با واشینگتن را سرد کرد، زیرا اطلاعات ایالات متحده حاکی از آن بود که شاهزاده محمد عملیات داخل کنسولگری پادشاهی در استانبول را تأیید کرده است، ادعایی که مقامات سعودی آن را رد میکنند.
بن سلمان: قتل خاشقجی «اشتباهی بزرگ» بود
ولیعهد عربستان سعودی در پاسخ به پرسشی در مورد جمال خاشقجی، قتل او را «اشتباهی بزرگ» خواند.
بن سلمان گفت: «آن دردناک و یک اشتباه بزرگ بود و ما تمام تلاش خود را میکنیم که دیگر چنین اتفاقی نیفتد».
اما ترامپ، خاشقجی را فردی «بسیار جنجالی» توصیف کرد و افزود: «بسیاری از مردم از آن آقایی که شما دربارهاش صحبت میکنید خوششان نیامد، چه او را دوست داشته باشید چه نداشته باشید، اتفاقاتی افتاد، اما او (شاهزاده) چیزی در مورد آن نمیدانست».
همسر خاشقجی پیشتر به شبکهٔ تلویزیونی «سیانان» گفته بود که قتل شوهرش «زندگی او را نابود کرد» و امیدوار است واشینگتن این را به خاطر داشته باشد.
او گفت: «امیدوارم آنها علاوه بر هرگونه معامله و فروش سلاح، به ارزشهای آمریکایی حقوق بشر و (دموکراسی) نیز توجه کنند».
گزارشها حاکی است که ولعهد عربستان دستور کار خودش را دنبال خواهد کرد و پس از حملهٔ اسرائیل در ماه سپتامبر به قطر، بهدنبال تضمینهای امنیتی محکمتر از سوی آمریکا خواهد بود.
ریاض علاوه بر جنگندههای رادارگریز اف-۳۵، بهدنبال خرید سامانههای پیشرفتهٔ دفاع هوایی و موشکی است. کارشناسان میگویند که ریاض همچنین برای دسترسی به تراشههای پیشرفته مورد نیاز خود برای پیشبرد جاهطلبیهایش در زمینهٔ هوش مصنوعی، به شدت تلاش خواهد کرد.
قصد عربستان برای عادیسازی روابط با اسرائیل
بهرغم هدف ترامپ برای پیوستن ریاض به پیمانهای ابراهیم که او در دوره اول ریاستجمهوری خود آغاز کرد، بعید است عربستان سعودی در این مرحله با عادیسازی روابط با اسرائیل موافقت کند.
با این حال، محمد بن سلمان در کاخ سفید به خبرنگاران گفت عربستان سعودی قصد دارد بخشی از پیمانهایی باشد که روابط با اسرائیل را عادی میکند، اما میخواهد مطمئن شود که مسیری روشن برای راهحل دو کشوری ایجاد میکند.
او اظهار داشت که کشورش میخواهد روابط خود را با اسرائیل از طریق پیمان ابراهیم عادیسازی کند، اما ابتدا به «مسیری روشن» برای تشکیل کشور فلسطین نیاز دارد.
ولیعهد عربستان افزود: «ما روی این موضوع کار خواهیم کرد تا مطمئن شویم که میتوانیم در اسرع وقت شرایط مناسب را فراهم کنیم».