موشک‌های تاماهاوک چه کاری می‌توانند برای اوکراین انجام دهند؟

یک نمونهٔ اولیه از موشک تاماهاوک که در سال ۱۹۷۶ بر فراز نیومکزیکو آزمایش می‌شد

تاماهاوک در دههٔ ۱۹۷۰ و در بحبوحۀ تنش‌های جنگ سرد با اتحاد جماهیر شوروی توسعه یافت. این موشک کروز برای پرواز در مسافت‌های طولانی طراحی شده است، به‌گونه‌ای که در ارتفاعی پایین پرواز کند تا از دید اکثر رادارها فرار کند و در عین حال سرعتی نزدیک به سرعت یک هواپیمای مسافری داشته باشد.

عکس‌های ترکیبی انفجار یک تاماهاوک بالای یک جت را در جریان آزمایش‌ها در سال ۱۹۸۶ نشان می‌دهند

این موشک به طول ۵.۵ متر مجهز به کلاهک جنگی‌ای است که وزنی نزدیک به نیم تن دارد و می‌تواند حدود ۱۶۰۰ کیلومتر پرواز کند.

ترکیب برد، سرعت و قدرت تخریبیِ تاماهاوک، این سلاح را متفاوت با هر چیزی می‌کند که در حال حاضر اوکراین از آن استفاده می‌کند.

هر موشک به سامانه‌های ناوبری داخلی پیچیده‌ای مجهز است و هزینهٔ آن حدود دو میلیون دلار برآورد می‌شود.

یک تاماهاوک در حالت کروز در کنار یک اف-۱۴ نیروی دریایی آمریکا بر فراز جنوب کالیفرنیا در سال ۲۰۰۴

کی‌یف بارها خواستار دسترسی به موشک‌های دوربرد آمریکایی شده است. در سال ۲۰۲۴، رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، اشاره کرد که کی‌یف درخواست تاماهاوک کرده بود. طبق گزارش‌ها، یک مقام کاخ سفید در آن زمان این درخواست را «کاملاً غیرقابل‌اجرا» خواند.

نیروهای نیروی دریایی بریتانیا در نوامبر ۲۰۰۱ در یک پایگاه دریایی در اقیانوس هند در حال جابه‌جایی یک موشک تاماهاوک

رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، نارضایتی فزاینده‌ای از مسکو به‌دلیل کندی مذاکرات صلح ابراز کرده است. گفته می‌شود که احتمال ارسال تاماهاوک‌ها اخیراً دوباره مطرح شده، در حالی که کاخ سفید می‌کوشد کرملین را وادارد «رنج و عذاب جنگی را که آغاز کرده، احساس کند».

اصابت یک تاماهاوک شلیک‌شده از زیردریایی در جریان آزمایشی در نوامبر ۱۹۹۸ به هدفی در جزیرهٔ سن‌کلمانته؛ محل آموزش و آزمایش سلاح‌های نیروی دریایی آمریکا در سواحل جنوب کالیفرنیا

گزارش شده است که در یک تماس تلفنی در اوایل ژوئیه، ترامپ از زلنسکی پرسیده است: «ولودیمیر، می‌تونی مسکو رو بزنی؟ […] پترزبورگ رو هم می‌تونی بزنی؟» گفته می‌شود رئیس‌جمهور اوکراین پاسخ داده: «قطعاً. اگر سلاح‌ها رو به ما بدهید، می‌تونیم.» در ششم اکتبر، ترامپ اعلام کرد که نزدیک است تصمیمی درباره دادن دسترسی کی‌یف به تاماهاوک‌ها بگیرد، اما به خبرنگاران گفت که می‌خواهد «چند سؤال بپرسد» درباره برنامه‌های اوکراین برای استفاده از این سلاح، و افزود: «من به‌دنبال تشدید آن جنگ نیستم.»

شلیک یک یک موشک تاماهاوک از یک ناو نیروی دریایی ایالات متحده در مارس ۲۰۱۱ در دریای مدیترانه

مشخص نیست اوکراین چگونه از این سلاح استفاده خواهد کرد، زیرا معمولاً از کشتی‌های جنگی یا زیردریایی‌ها پرتاب می‌شود. تاماهاوک‌ها را می‌توان از برخی هواپیماها نیز شلیک کرد، اما یک مقام اوکراینی به خبرنگاران اذعان کرده است که استفاده از تاماهاوک‌ها «بدون هواپیماهای بمب‌افکن راهبردی آسان نیست»؛ هواپیماهایی که کی‌یف در اختیار ندارد.

سامانه‌های تایفون آمریکا که توانایی شلیک موشک‌های کروز تاماهاوک را دارند

سامانه‌های پرتابگر زمینی تازه‌توسعه‌یافته‌ای برای تاماهاوک‌ها وجود دارد، اما این فناوری در حال حاضر فقط در اختیار ایالات متحده است. توسعهٔ سامانه‌های پرتاب زمینی برای این موشک کروز پس از فروپاشی پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد (INF) در سال ۲۰۱۹ آغاز شد. این توافق میان آمریکا و روسیه، پرتاب موشک‌های زمینی با بردی میان ۵۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر را ممنوع کرده بود.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز ششم اکتبر به خبرنگاران گفت که در مورد اجازه دادن به اوکراین برای دسترسی به موشک‌های کروز تاماهاوک «تا حدی تصمیم خود را گرفته» است. اگر واشینگتن این سلاح پیشرفته را در اختیار اوکراین بگذارد، می‌تواند معادله نبرد میان مسکو و کی‌یف را تغییر دهد. آخرین بار در جریان جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل بود که ایالات متحده با ده‌ها موشک تاماهاوک که از زیردریایی‌های این کشور شلیک شد، دو سایت هسته‌ای اصفهان و غنی‌سازی اورانیوم در نطنز را هدف قرار داد.