سخنگوی وزارت خارجه ایران میگوید که تهران آماده است تا سطح غنیسازی اورانیوم را به سقف مجاز در برجام، یعنی ۳.۶۷ درصد، کاهش دهد.
اسماعیل بقائی روز دوشنبه ۱۰ شهریور در گفتوگو با روزنامه بریتانیایی «گاردین»، این اقدام را مشروط به آن کرده که توافقی کلی حاصل شود که حق ایران را برای غنیسازی اورانیوم در داخل کشور تضمین کند.
ایران که از زمان خروج ایالات متحده از برجام در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ به طور تدریجی از تعهدات هستهایش عدول کرده بود، در سالهای گذشته سطح غنیسازی اورانیوم را تا ۶۰ درصد افزایش داد که نزدیک به سطح لازم برای دستیابی به سلاح هستهای است.
بر اساس آخرین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران حدود ۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد تولید کرده است که به گفتهٔ رافائل گروسی، مدیرکل این نهاد سازمان ملل، مواد لازم را برای ساخت دستکم شش بمب اتمی فراهم میکند.
ایالات متحده روز اول تیرماه امسال سه تأسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان را بمباران کرد و بر اساس اظهارات دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، این مراکز «به طور کامل و مطلق نابود شدهاند».
بیشتر در این باره: خامنهای با رد مذاکره مستقیم ایران و آمریکا، مسائل دو کشور را «حلنشدنی» خواندگزارشها حاکی است که اورانیوم غنیشدهٔ ۶۰ درصدی ایران در زیر آوارها مدفون شده است، اما با توجه به عدم دسترسی بازرسان آژانس به این تأسیسات، هنوز به طور قطعی نمیتوان گفت که مواد هستهای یاد شده چه سرنوشتی پیدا کردهاند.
اعلام آمادگی جمهوری اسلامی برای کاهش سطح غنیسازی اورانیوم در حالی است که رئیسجمهور ایالات متحده گفته که ایران نمیتواند غنیسازی اورانیوم داشته باشد و در صورت ازسرگیری برنامه هستهایش بار دیگر بمباران خواهد شد.
اسرائیل نیز که جنگی ۱۲ روزه را در اواخر خرداد و اوایل تیرماه علیه ایران به راه انداخت، تهدیدی مشابه بیان کرده است.
سخنگوی وزارت خارجه ایران در بخش دیگری از اظهارات خود همچنین گفت که اگر مجلس شورای اسلامی در واکنش به اعمال مجدد تحریمهای سازمان ملل از سوی اروپا، قانونی را برای خروج از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) تصویب کند»، دولت ایران «از نظر قانونی نمیتواند مانع این اقدام شود».
پیشتر برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی اعلام کرده بوند که طرح خروج ایران از انپیتی، به سرعت و با حمایت قاطع در مجلس تصویب خواهد شد.
خروج از این پیمان به معنای آن است که آژانس تمام حقوق خود را برای نظارت بر برنامه هستهای ایران از دست میدهد و ناگزیر نگرانیهای ایالات متحده را در مورد اینکه آیا ایران مخفیانه یا آشکارا بمب هستهای خواهد ساخت، افزایش میدهد.
سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان که عضو برجام هستند روز ششم شهریور روندی ۳۰ روزه را برای اعمال مجدد تحریمهای سازمان ملل علیه ایران موسوم به «سازوکار ماشه» یا «اسنپبک» آغاز کردند.
تروئیکای اروپایی در بیانیهای اعلام کرد که تصمیم گرفتهاند پیش از آنکه در اواسط اکتبر توانایی خود را برای بازگرداندن تحریمهای تهران که ذیل برجام لغو شدهاند، از دست بدهند، مکانیسم ماشه را فعال کنند.
ایران و روسیه این اقدام را محکوم کردهاند ولی ایالات متحده از آن حمایت کرده است.
کشورهای اروپایی عضو برجام گفتهاند که اگر ایران با بازرسان آژانس همکاری کند و مذاکرات با آمریکا را از سر بگیرد، پیشنهاد تمدید قطعنامهٔ ۲۲۳۱ که تحریمها را ذیل برجام لغو کرده است، روی میز خواهد بود.
بیشتر در این باره: سه کشور اروپایی روند فعالسازی «مکانیسم ماشه» علیه ایران را آغاز کردند بیشتر در این باره: نامهٔ مشترک ایران، چین و روسیه: فعال کردن مکانیسم ماشه از نظر قانونی ایراد دارد