رهبران اروپایی با خوشبینی محتاطانه به نشست رهبران آمریکا و روسیه در آلاسکا واکنش نشان دادهاند. آنان ضمن تمجید از تلاش دونالد ترامپ برای صلح بار دیگر بر حمایت از اوکراین تأکید کردند، در حالی که توجهها به گامهای دیپلماتیک آینده معطوف شده است.
نشست روز جمعه روسای جمهور آمریکا و روسیه در آلاسکا با استقبال رسمی از رهبر کرملین آغاز شد، اما بدون پیشرفت مشخصی پایان یافت.
ولادیمیر پوتین روز شنبه گفتوگو با همتای آمریکایی خود را «بسیار بیپرده» توصیف کرد.
او در نشستی که بخشی از آن در کانال تلگرام کرملین منتشر شد، گفت: «ما طبعاً به موضع دولت آمریکا احترام میگذاریم که ضرورت پایان سریع اقدامات نظامی را میبیند. ما مایلیم به سمت حلوفصل همه مسائل از راههای مسالمتآمیز حرکت کنیم.»
در همین حال روز یکشنبه ۲۶ مرداد خبر رسید که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در یک تماس پس از نشست با رهبران اروپایی گفته است که از طرحی برای واگذاری بخشی از سرزمین اوکراین به روسیه بهعنوان بخشی از توافق صلح حمایت میکند.
به گزارش نیویورک تایمز به نقل از مقامهای ارشد اروپایی، ترامپ معتقد است توافق صلح ممکن است در صورتی حاصل شود که ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، با واگذاری منطقه دونباس موافقت کند. ناحیه دونباس در شرق اوکراین شامل دو منطقه دونِتسک و لوهانسک میشود.
منابع مطلع به روزنامه بریتانیایی گاردین نیز گفتهاند ولادیمیر پوتین شرط پایان جنگ را عقبنشینی اوکراین از دونتسک و لوهانسک مطرح کرده و در مقابل پیشنهاد داده است خط مقدم در جنوب اوکراین، شامل خرسون و زاپوریژیا، بدون درگیری باقی بماند.
لوهانسک تقریباً بهطور کامل در کنترل روسیه است اما بخشهایی کلیدی از دونتسک همچنان در اختیار اوکراین قرار دارد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، اعلام کرده است دوشنبه این هفته برای گفتوگو با رئیسجمهور آمریکا عازم واشینگتن میشود.
استقبال رهبران اروپایی از تلاشهای ترامپ برای پایان جنگ
رهبران اتحادیه اروپا روز شنبه ۲۵ مرداد پس از تماس با آقای ترامپ در بیانیهای گفتند که از تلاشهای رئیسجمهور آمریکا «استقبال» میکنند و آمادگی خود را برای تسهیل یک نشست سهجانبه اعلام کردند.
آنان افزودند: «ما به تقویت تحریمها و اقدامات اقتصادی گستردهتر برای تحت فشار قرار دادن اقتصاد جنگی روسیه ادامه خواهیم داد تا زمانی که صلحی عادلانه و پایدار برقرار شود.»
جورجا ملونی، نخستوزیر ایتالیا، گفتگوها دربارهٔ تضمینهای امنیتی پس از جنگ برای اوکراین را یکی از «تحولات بسیار جالب» در تماس با رئیسجمهور ایالات متحده توصیف کرد.
فردریش مرتس، صدراعظم آلمان، نیز در یک مصاحبه تلویزیونی گفت آمریکا مایل است بخشی از این تضمینها باشد، هرچند جزئیات بیشتری ارائه نکرد.
او همچنین پیشنهاد داد که نشست سهجانبهای که دونالد ترامپ با ولودیمیر زلنسکی و ولادیمیر پوتین مطرح کرده است، میتواند در اروپا برگزار شود.
آقای مرتس گفت: «فکر میکنم چنین دیدار سهجانبهای برگزار خواهد شد.»
بیشتر در این باره: زلنسکی به واشینگتن میرود؛ ترامپ میگوید نظر همۀ طرفها توافق صلح است نه آتشبسکییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا نیز در بیانیهای اعلام کرد: «تلاشهای رئیسجمهور ترامپ ما را بیش از هر زمان دیگری به پایان جنگ غیرقانونی روسیه در اوکراین نزدیک کرده است. رهبری او در پیگیری پایان دادن به کشتار باید مورد ستایش قرار گیرد.»
از سوی دیگر، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «واقعیت تلخ این است که روسیه هیچ قصدی برای پایان دادن به این جنگ در آینده نزدیک ندارد.»
او یادآور شد که همزمان با دیدار دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین در آلاسکا، روسیه حملات جدیدی را علیه اوکراین آغاز کرد. به گفته او، «ریشه واقعی جنگ، سیاست خارجی امپریالیستی روسیه است، نه یک عدم توازن خیالی در معماری امنیتی اروپا.»
خانم کالاس افزود پوتین عمداً روند مذاکرات را طولانی میکند و «امیدوار است که بدون هزینه از آن عبور کند.»
در همین حال کاخ الیزه روز شنبه اعلام کرد که رهبران بریتانیا، فرانسه و آلمان روز یکشنبه تماسی ویدئویی با حضور متحدان کییف در قالب «ائتلاف داوطلب» برگزار خواهند کرد تا درباره گامهای مربوط به صلح در اوکراین گفتوگو کنند.
این نشست که بهطور مشترک توسط کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه و فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، هماهنگ میشود، یک روز پیش از سفر ولودیمیر زلنسکی به واشینگتن برگزار خواهد شد.
دونالد ترامپ روز شنبه خبر دیدار با زلنسکی در دوشنبۀ پیشرو را تأیید کرد و در مورد نشست آلاسکا و گفتوگوهای تلفنیِ پس از آن با زلنسکی و رهبران اروپایی در شبکه اجتماعی خود نوشت: «همه بر این نظر بودند که بهترین راه برای پایان دادن به جنگ هولناک میان روسیه و اوکراین، رفتن مستقیم به سمت یک توافق صلح است؛ توافقی که به جنگ پایان دهد، نه صرفاً توافق آتشبس که اغلب پایدار نمیماند».
آقای ترامپ همچنین افزود «اگر همه چیز خوب پیش برود، سپس دیداری با رئیسجمهور پوتین برنامهریزی خواهیم کرد. این احتمال وجود دارد که زندگی میلیونها نفر نجات پیدا کند.»