دبیرکل سازمان ملل می‌گوید ناکامی در محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجهٔ سانتی‌گراد یک «شکست اخلاقی و سهل‌انگاری مرگ‌بار» است.
آنتونیو گوترش روز پنجشنبه ۱۵ آبان در سخنرانی برای سران بیش از ۳۰ کشور در جلسهٔ افتتاحیهٔ اجلاس آب‌وهوایی کاپ ۳۰ در شهر بلم در برزیل، هدفِ محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجهٔ سانتی‌گراد بالاتر از سطح دوران پیشاصنعتی را «خط قرمزی» برای یک سیارهٔ قابل سکونت خواند.
او همچنین خواستار «تغییر پارادایم بنیادین» شد تا اثرات عبور از این آستانه به حداقل برسد.
دبیرکل سازمان ملل گفت حتی عبور موقت از این آستانه نیز می‌تواند «تخریب و هزینه‌های بسیار بیشتری را برای هر ملتی به همراه داشته باشد. این امر می‌تواند اکوسیستم‌ها را به نقاط بحرانیِ فاجعه‌بار و غیرقابل بازگشت سوق دهد، میلیاردها نفر را در معرض شرایط غیرقابل سکونت قرار دهد و تهدیدها علیه صلح و امنیت را تشدید کند».
روز پنجشنبه، سازمان جهانی هواشناسی تأیید کرد که انتشار گازهای گلخانه‌ای که زمین را گرم می‌کنند، به رکوردی بی‌سابقه رسیده است.
این سازمان اعلام کرد که سال ۲۰۲۵ در مسیر تبدیل شدن به دومین یا سومین سالِ گرم ثبت‌شده در تاریخ قرار دارد. تمام ۱۰ سال گرم تاریخ که تاکنون اندازه‌گیری شده، همگی در دههٔ گذشته رخ داده‌اند.
آنتونیو گوترش گفت: «هر کسری از یک درجه بالاتر به‌معنای گرسنگی بیشتر، آوارگی بیشتر، مشکلات اقتصادی بیشتر و از دست رفتن جان‌ها و اکوسیستم‌های بیشتر است.»
دبیرکل سازمان ملل افزود: «هر سالی که از ۱.۵ درجه فراتر رویم، به اقتصادها ضربه می‌زند، نابرابری‌ها را عمیق‌تر می‌کند و خسارات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند؛ درحالی‌که کشورهای در حال توسعه که کمترین نقش را در ایجاد آن داشته‌اند، بیشترین آسیب را می‌بینند. این همبستگی نیست، این یک شکست اخلاقی و سهل‌انگاری مرگ‌بار است».
به‌گفتۀ گوترش، پیشرفت‌هایی در این زمینه حاصل شده اما به‌اندازهٔ کافی سریع نبوده است. بسیاری از کشورها برنامه‌های بلندپروازانه‌تری برای کاهش انتشار گازها ارائه کرده‌اند. اگر این برنامه‌ها به‌طور کامل اجرا شوند، جهان در مسیر گرمایش حدود ۲.۳ درجهٔ سانتی‌گراد قرار خواهد گرفت.
وقوع این پیش‌بینی، سیاره را در وضعیتی خطرناک قرار می‌دهد، اما به‌طور قابل‌توجهی بهتر از آن چیزی است که ۲۰ سال پیش ممکن به‌نظر می‌رسید. این امر عمدتاً به لطف حمایت بین‌المللی از توافق پاریس ۲۰۱۵ و انقلاب انرژی پاک است که در حال شتاب گرفتن است. اما چندین کشور قدرتمند، به‌ویژه ایالات متحده، در حال عقب‌نشینی از اقدامات اقلیمی هستند.
آنتونیو گوترش گفت شرکت‌های سوخت فسیلی که «در حال فریب دادن افکار عمومی و مانع‌تراشی در مسیر پیشرفت هستند»، تلاش‌ها برای تثبیت اقلیم را متوقف کرده‌اند.
دبیرکل سازمان ملل در انتقادی شدید از این شرکت‌ها گفت که آنان از یارانه‌ها و حمایت‌های سیاسی گسترده‌ای برخوردارند و از آن‌ها به ضرر همه استفاده می‌شود.
او گفت: «میلیاردها دلار صرف لابی‌گری، فریب دادن افکار عمومی و مانع‌تراشی در مسیر پیشرفت می‌شود. این فقط کوته‌بینی نیست، این خودتخریبی است. شرط‌بندی روی سوخت‌های فسیلی، شرط‌بندی علیه بشریت و علیه اقتصادهای خودتان است.»
این اجلاس و کنفرانس کاپ ۳۰ در هفتهٔ آینده در دوران پرآشوبی از این نظر برگزار می‌شود.
بسیاری از کشورها پیش از این نیز از فجایع اقلیمی آسیب دیده‌اند. کشورهای جنوب جهانی از شمال صنعتیِ جهانی می‌خواهند که برای سازگاری با آب‌وهوای شدیدتر و کمک به انتقال انرژی، از آن‌ها حمایت کند، اما تعهدات مالی تاکنون بسیار کمتر از ۱.۳ تریلیون دلار در سال بوده که در کاپ ۲۹ در باکو توافق شده بود.
گوترش می‌گوید کشورهای توسعه‌یافته باید مسیر روشنی را برای رسیدن به این هدف ترسیم کنند.
بیشتر در این باره: ۲۰۲۴ گرم‌ترین سال ثبت‌شده در تاریخ اعلام شد؛ فراتر از حد توافق