وزیر خارجه آمریکا به اسرائیل هشدار داد اقدامات جدید پارلمان آن کشور برای الحاق اراضی اشغالی کرانه باختری و خشونت‌ها از سوی شهرک‌نشینان می‌تواند توافق صلح غزه را که مدت زمان کوتاهی از اجرایی شدن آن می‌گذرد، در معرض خطر قرار دهد.
مارکو روبیو روز چهارشنبه ۳۰ مهر در مسیر سفر به اسرائیل به خبرنگاران گفت: «فکر می‌کنم رئیس‌جمهور ترامپ به‌روشنی گفته که در حال حاضر نمی‌توانیم از چنین اقدامی حمایت کنیم. این حرکت برای توافق صلح تهدیدآمیز است.»
او افزود که ایالات متحده همچنین نگران افزایش خشونت شهرک‌نشینان افراطی علیه فلسطینی‌ها در کرانه باختری است و هر اقدامی که ثبات روند صلح را به خطر بیندازد، «نگران‌کننده» تلقی می‌شود.
اظهارات روبیو ساعاتی پس از آن بیان شد که پارلمان اسرائیل، کنست، در نخستین مرحله به پیشبرد دو طرح قانونی رأی داد که هدف از آن‌ها اعمال حاکمیت اسرائیل بر بخش‌هایی از سرزمین‌های اشغالی کرانه باختری است.
بر اساس گزارش رویترز، یکی از این طرح‌ها خواستار تسری قوانین اسرائیل به کل کرانه باختری است و طرح دیگر به‌طور مشخص بر شهرک بزرگ «معاله آدومیم» در شرق اورشلیم تمرکز دارد. رأی‌گیری‌ها به‌صورت مقدماتی انجام شد و برای تبدیل به قانون نیازمند چند مرحله بررسی دیگر در کنست هستند.
در رأی‌گیری مربوط به طرح کلی الحاق، ۲۵ نماینده موافق و ۲۴ نفر مخالف بودند؛ اما طرح مربوط به معاله آدومیم با اکثریت ۳۱ رأی در برابر ۹ رأی تصویب شد.
براساس اعلام وزارت خارجه آمریکا، سفر روبیو به اسرائیل با هدف پشتیبانی از اجرای «برنامه ۲۰ ماده‌ای ترامپ برای پایان جنگ غزه» انجام می‌شود.
این سفر در ادامه بازدیدهای پیاپی مقام‌های عالی‌رتبه آمریکایی از اسرائیل صورت می‌گیرد تا آتش‌بس میان اسرائیل و گروه افراطی حماس پابرجا بماند؛ گروهی که آمریکا و اتحادیه اروپا آن را تروریستی می‌دانند.
معاون رئیس‌جمهور آمریکا، جی‌دی ونس، نیز این هفته وارد اسرائیل شد و روز چهارشنبه با نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو دیدار کرد. او قرار است روز پنج‌شنبه با وزیر دفاع اسرائیل و وزیر امور راهبردی این کشور نیز دیدار کند.
بیشتر در این باره: ترامپ: متحدان آمریکا برای «پایان سریع و بی‌رحمانه حماس» اعلام آمادگی کردهاندنگرانی از فروپاشی روند تلاش برای صلح
این طرح‌ها از سوی جناح راست و متحدان تندرو نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو پشتیبانی می‌شود، هرچند برخی اعضای حزب حاکم لیکود نیز در رأی‌گیری شرکت نکردند.
جامعه بین‌المللی، از جمله ایالات متحده و شماری از کشورهای عربی، هشدار داده‌اند که هرگونه الحاق رسمی کرانه باختری نه‌تنها مغایر با حقوق بین‌الملل است بلکه می‌تواند امید به اجرای طرح «راه‌حل دو کشوری» و همچنین ثبات در نوار غزه را از میان ببرد.
دیوان بین‌المللی دادگستری نیز در رأی مشورتی سال ۲۰۲۴ اعلام کرده بود که اشغال طولانی‌مدت سرزمین‌های فلسطینی از سوی اسرائیل «غیرقانونی» است و باید پایان یابد.
در حال حاضر حدود ۷۰۰ هزار شهرک‌نشین اسرائیلی در شهرک‌های واقع در کرانه باختریِ اشغالی زندگی می‌کنند و دولت اسرائیل با استناد به پیوندهای تاریخی و مذهبی با کرانه باختری، این منطقه را «مورد مناقشه» می‌نامد.
شهرک‌سازی در کرانه باختری از زمان بازگشت نتانیاهو به قدرت در سال ۲۰۲۲ به‌سرعت گسترش یافته و کابینه فعلی او راست‌گراترین دولت در تاریخ اسرائیل به‌شمار می‌آید.
تلاش واشینگتن برای حفظ توافق غزه
مارکو روبیو، که پس از معاون رئیس‌جمهور جی‌دی ونس دومین مقام عالی‌رتبه آمریکایی در سفر اخیر به اسرائیل است، با وجود هشدارها، نسبت به تداوم توافق صلح میانجی‌گری‌شده توسط دولت ترامپ ابراز خوش‌بینی کرد.
او گفت: «هر روز تهدیدهایی علیه توافق وجود دارد، اما فکر می‌کنم جلوتر از برنامه هستیم و عبور از آخر هفته گذشته نشانه خوبی است.»
ایالات متحده، اصلی‌ترین حامی نظامی و دیپلماتیک اسرائیل، اکنون در تلاش است کشورهای عربی و اسلامی را متقاعد کند تا در ایجاد یک نیروی ثبات در غزه مشارکت کنند. این کشورها اما هشدار داده‌اند که در صورت ادامه تلاش‌های اسرائیل برای الحاق کرانه باختری، همکاری خود را متوقف خواهند کرد.
مصر و قطر میانجی‌های اصلی در مذاکرات آتش‌بس غزه هستند که از طرح برپایی دو کشور مستقل اسرائیلی و فلسطینی حمایت کرده‌اند.
بیشتر در این باره: سرنوشت نوار غزه در سایهٔ پیچیدگی‌ها و چالش‌ها