ایران «امکان ردیابی موشک شلیک شده» از سوی اسرائیل به سمت اصفهان را نداشت

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید بازرسان این سازمان در ایران پس از دو روز وقفه، کار خود را از سرگرفته‌اند‌ و «اوضاع به نظر عادی است».

روز یکشنبه ۲۶ فروردین ماه، یک روز پس از حملات پهپادی و موشکی سپاه، تهران اعلام کرد که تاسیسات هسته‌ای خود را به دلیل «ملاحظات امنیتی» تعطیل کرده است اما روز سه‌شنبه دوباره بازرسان آژانس به تاسیسات هسته‌ای بازگشتند.

آقای گروسی در گفت‌وگوی خود با شبکه خبری سی‌‌ان‌‌ان با اشاره به تشدید تنش‌ها در منطقه گفت که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر این باور است که در زمان درگیری، هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای می‌تواند اقدامی وسوسه کننده باشد اما تاکید کرد که این «یک اشتباه فاحش است و عواقب بسیار جدی به دنبال خواهد داشت.»

مدیرکل آژانس در ادامه گفت هر چند نشانه‌ای مبنی بر برنامه‌ریزی اسرائیل یا هر کشوری برای هدف قرار دادن تاسیسات هسته‌ای وجود ندارد اما آژانس در حالت آماده باش قرار دارد و از طرفین درگیر نیز خواست نهایت خویشتن‌داری را انجام دهند.

در حالی که سایت ریاست‌جمهوری ایران از رویکرد مثبت ولادیمیر پوتین به حمله گسترده موشکی و پهپادی اخیر ایران به اسرائیل در گفت‌وگوی تلفنی با همتای ایرانی خود خبر داده، کرملین می‌گوید پوتین خواستار «خویشتنداری طرفین» شده است.

پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران روز سه‌شنبه گزارش داد که رئیس‌جمهور روسیه در گفت‌وگوی تلفنی با همتای ایرانی خود با اشاره به حمله ایران به خاک اسرائیل در تلافی حمله به کنسولگری ایران در دمشق گفته است: «آنچه از سوی جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این اقدام جنایتکارانه و در سایه انفعال شورای امنیت اتفاق افتاد، بهترین روش برای تنبیه متجاوز و جلوه‌ای از درایت و عقلانیت رهبران ایران بود».

این در حالی است که سایت ریاست‌جمهوری روسیه، کرملین، با انتشار گزارشی کاملا متضاد با روایت رسمی ایران گفته است آقای پوتین «اظهار امیدواری کرد که همه طرف‌ها خویشتن‌داری معقول به خرج دهند و اجازه ندهند دور جدیدی از رویارویی که ممکن است با عواقب فاجعه‌بار برای کل منطقه همراه باشد، اتفاق بیفتد».

سایت کرملین در ادامه نوشته است آقای رئیسی در این گفت‌وگوی تلفنی تصریح کرده که اقدامات ایران «از روی اجبار و محدود» بوده و تهران علاقه‌ای به تشدید بیشتر تنش‌ها ندارد.

این در حالی است که سایت ریاست‌جمهوری ایران از قول رئیسی نقل کرده که «عملیات «وعده صادق» با هدف تنبیه متجاوز با موفقیت انجام شد و قاطعانه اعلام می‌کنیم هر گونه اقدام علیه منافع ایران را سهمگین‌تر، گسترده و دردناک‌تر از قبل پاسخ خواهیم داد».

آنالنا بائربوک، وزیر امور خارجه آلمان، اواخر روز سه‌شنبه ۲۸ فروردین ماه به اسرائیل سفر می‌کند.

او قرار است روز چهارشنبه با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، یسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه، و بنی گانتز، رهبر حزب وحدت ملی و وزیر عضو کابینه جنگ اسرائیل، گفت وگو کند.

خانم بائربوک روز سه‌شنبه در دیدار با همتای اردنی خود، ایمن الصفدی، در برلین گفت که در حال حاضر «هیچکس نباید آتش بیار معرکه شود، این به ویژه در مورد جمهوری اسلامی ایران و گروه‌های نیابتی‌اش از جمله حزب‌الله لبنان و حوثی‌های یمن در منطقه صدق می‌کند».

وزیر خارجه آلمان که در پی حمله پهپادی و موشکی سپاه پاسداران به اسرائیل، به این کشور سفر می کند، در ادامه تاکید کرد که اسرائیل در مقابل این حملات بسیار قوی و موفق عمل کرد و نشان داد که از عهده دفاع از حملات موشکی گسترده برمی‌آید.

به گفته خانم بائربوک متحدان اسرائیل قاطعانه در کنار این کشور ایستاده‌اند و آماده‌اند در صورت نیاز اقدام کنند. او در عین حال گفت که همه باید برای کاهش تنش در منطقه همکاری کنند.

وزیر خارجه اردن نیز در این دیدار تاکید کرد که کشور نمی‌خواهد که بیش از این در معرض خطر باشد. آقای الصدفی گفت: «این پیامی روشن است که برای همه، از جمله ایران و همچنین برای اسرائیل ارسال می‌کنیم».

به دنبال حمله پهپادی و موشکی سپاه پاسداران در روز شنبه ۲۴ فروردین ماه، صدها پهپاد و موشک به سمت اسرائیل شلیک شد، بیم گسترش تنش در خاورمیانه افزایش پیدا کرد.

در جریان این حملات اردن که میان هر دو کشور قرار دارد، شماری از پهپادها و موشک‌هایی را که وارد حریم هوایی این کشور شده بود،‌ رهگیری کرد.

دو منبع دولتی و امنیتی به شبکه خبری سی‌ان‌ان گفته‌اند که آمریکا انتظار دارد پاسخ نظامی اسرائیل به حمله ایران «دامنه محدود» داشته باشد.

یکی از این منابع روز سه‌شنبه ۲۸ فروردین گفته است اطلاعات ایالات متحده نشان می‌دهد اسرائیل در حال ارزیابی حمله‌ای محدود به داخل ایران است، چون مقام‌های اسرائیلی فکر می‌کنند باید در برابر حمله بی‌سابقه ایران با اقدامی سخت پاسخ دهند.

از سوی دیگر، یک مقام ارشد دولت آمریکا به سی‌ان‌ان می‌گوید اسرائیل به ایالات متحده درباره برنامه‌های خود برای پاسخ نظامی و زمان وقوع آن هشداری اعلام نکرده است.

او افزود: «امیدواریم به ما هشدار بدهند تا برای حفاظت از نیروهای خود، شامل نظامی و دیپلماتیک، در کل منطقه آمادگی داشته باشیم.»

این مقام ارشد آمریکایی در ادامه یادآوری کرده که هیچ تضمینی نیست که اسرائیل چه زمانی به دولت ایالات متحده درباره حمله اطلاع دهد، چون در هر زمان، آمریکا به آن اعتراض خواهد کرد.

او با اشاره به این که اگر اسرائیل به حمله ایران پاسخ ندهد، تنش‌ها کمتر می‌شود و وضعیت به حالت سابق برمی‌گردد، هشدار داد که هر اقدام جدید، مجموعه‌ای از احتمالات را رقم خواهد زد که «واقعا هراس‌انگیز» است.

محمد خاتمی، رئیس‌جمهور پیشین ایران، حمله شنبه‌شب ایران به اسرائیل را «مدبرانه، شجاعانه، منطقی و قانونی» خواند و از آن تمجید کرد.

اظهارات او در جمع مشاورانش روز سه‌شنبه ۲۸ فروردین منتشر شده و او همچنین گفته است: «عملیات پهپادی و موشکی ایران علیه اسرائیل با لحاظ همه جوانب امر در چارچوب مقررات روشن و مناسبات قانونی بین المللی صورت گرفت.»

آقای خاتمی در ادامه مدعی شده که «حفظ امنیت و ثبات منطقه و تنش زدائی از اولویت‌های جمهوری اسلامی است.»

او افزود: «در عملیات ایران هدف قرار نگرفتن مناطق مسکونى و اقتصادى کاملاً مراعات شد و پهپادها و بخصوص موشک‌های ایران از گنبد آهنین اسرائیل و پوشش چندلایه بازدارنده فوق العاده پرهزینه آمریکا و بعضى کشورهاى اروپایى و منطقه ای براى دفاع از اسرائیل عبور کردند، نشان داده شد که جمهورى اسلامى توان و تدبیر لازم در تأمین منافع خود و برخورد با تجاوز و جنایت را دارد.»

حمله پهپادی و موشکی ایران به اسرائیل توسط بیشتر کشورهای غربی و همچنین سازمان ملل متحد محکوم شده است و مقام‌های اسرائیلی وعده «پاسخ» به این حمله را داده‌اند.

۳۶۰ فعال مدنی و کنشگر ایرانی در بیانیه‌ای با عنوان «نه به جنگ‌طلبی»، از تنش بین ایران و اسرائیل و «وقوع جنگی گسترده» ابراز نگرانی کرده و نوشته‌اند که افزایش این تنش به «ضرر» جریان‌های دموکراسی‌خواه است.

این فعالان در بیانیه خود تأکید کرده‌اند: «فضای جنگی موجود، علاوه بر آن‌که سرپوشی بر پاسخگو نبودن نظام سیاسی مستقر در برابر ابربحران‌ها است، زمینه سرکوب فزاینده جنبش‌های اعتراضی در ایران را هم فراهم کرده است».

آن‌ها، بازگشت «گشت‌های ارشاد» علیه زنان، «درست چند ساعت قبل از حمله به اسرائیل»، و احضارهای متعدد فعالان سیاسی و رسانه‌ای و اجرای حکم کنشگران مدنی در روزهای اخیر را گواهی بر این گزاره دانسته‌اند که «فضای جنگی امنیتی، میدان سرکوب را وسیع‌تر و دست اقتدارگرایان را برای فشار بیشتر بر کنشگران جامعه مدنی ایران، بازتر می‌کند».

ایران اوایل بامداد یکشنبه بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد را به خاک اسرائیل شلیک کرد تا به گفته آن کشته شدن هفت فرمانده نظامی خود در سوریه را که به اسرائیل نسبت داده است، تلافی کند. کابینه جنگی اسرائیل در دو روز گذشته نشست‌هایی را برای پاسخگویی احتمالی به حملات ایران تشکیل است.

۳۶۰ فعال مدنی و کنشگر ایرانی در بیانیه خود هرگونه «تعرض» به خاک ایران را «محکوم» کرده و نوشته‌اند که «حمایت از جنگ با هیچ بهانه‌ای قابل توجیه نیست» و «از هر اقدام جمهوری اسلامی ایران که موجب افزایش شعله‌های جنگ در منطقه، سرکوب مردم در داخل و امنیتی کردن بیشتر فضا باشد، شدیدا ابراز نگرانی می‌کنیم و نسبت به رویکردهای جنگ‌طلبانه سایر دولت‌ها هشدار می‌دهیم».

به نوشته آن‌ها، در این شرایط «نه به جنگ‌طلبی» موضعی ضروری هم در راستای نفی نظامی‌گری در ساختار جمهوری اسلامی است و هم در جهت مرزبندی با جنگ و خونریزی در منطقه.

شرکت هواپیمایی ارزان‌قیمت «ایزی‌جت» روز سه‌شنبه اعلام کرد به‌دلیل وضعیت خاورمیانه تمام پروازهای خود به اسرائیل را تا ۲۷ اکتبر لغو کرده است.

سخنگوی این شرکت بریتانیایی در بیانیه‌ای گفت: «در پی تداوم شرایط متلاطم در اسرائیل، ایزی‌جت تصمیم گرفته است که تمام پروازها به مقصد تل‌آویو را تا پایان تابستان لغو کند».

او افزود: مشتریانی که تا تاریخ ۲۷ اکتبر پرواز رزرو کرده‌اند می‌توانند از گزینه‌های جایگزین از جمله بازگرداندن کامل پول بلیط استفاده کنند.

تنش اخیر در خاورمیانه پس از آن بالا گرفت که حمله‌ای به یک ساختمان مجاور کنسولگری ایران در دمشق، پایتخت سوریه، در روز ۱۳ فروردین موجب کشته شدن هفت فرمانده نظامی جمهوری اسلامی شد.

ایران به تلافی این حمله که آن را به اسرائیل نسبت می‌دهد، بیش از ۳۰۰ فروند پهپاد و موشک بالستیک و کروز به خاک این کشور شلیک کرد که به گفته مقام‌های اسرائیلی ۹۹ درصد آن‌ها رهگیری و منهدم شدند. اسرائیل گفته که حق پاسخ به این حمله را برای خود محفوظ می‌داند.

در ادامه واکنش‌های جهانی به تشدید بحران میان ایران و اسرائیل پس از نخستین حمله نظامی مستقیم جمهوری اسلامی به سوی اسرائیل، امیر قطر در تماس با ابراهیم رئیسی خواهان کاهش تنش شد.

شیخ تمیم بن‌حمد آل‌ ثانی در این گفت‌وگوی تلفنی در روز سه‌شنبه ۲۸ فروردین بر لزوم جلوگیری از سرایت درگیری به سایر نقاط منطقه و نیاز به مهار آن تأکید کرد.

با این حال، ابراهیم رئیسی به امیر قطر گفت «کوچک‌ترین اقدام علیه ایران با پاسخ سهمگین، گسترده و دردناک علیه همه عاملان آن روبه‌رو خواهد شد».

به گفته رئیس‌جمهور نظام ایران، حمایتی که برخی کشورهای غربی از اسرائیل می‌کنند، زمینه برای برای تنش در منطقه فراهم کرده است.

قطر یکی از پایگاه‌های مهم نظامی آمریکا در منطقه محسوب می‌شود. دولت واشینگتن به تازگی با قطر به توافق رسید که فعالیت این بزرگ‌ترین پایگاه نظامی‌اش در خاورمیانه برای ده سال دیگر تمدید شود.

پایگاه آمریکا در قطر نقش حیاتی در عملیات سنتکام، فرماندهی مرکزی آمریکا در قبال افغانستان، ایران و سراسر خاورمیانه دارد و افزون بر آن، پایگاهی برای نیروی هوایی بریتانیا نیز هست.

حدود ۱۰ هزار سرباز آمریکایی در پایگاه قطری العدید مستقر هستند. با این حال، قطر روابط متفاوتی از سایر امیرنشین‌ها با جمهوری اسلامی ایران دارد و مناسبات نزدیک با تهران را تقویت کرده است.

کرملین نیز که دوست نزدیک ایران است، در بحبوحه بحران نظامی جدید ایران و اسرائیل، موضع خود بر لزوم خودداری از تشدید بحران در منطقه را تکرار کرد.

از دیگر سو، شورشی‌های حوثی یمنی بر حمایت خود از ایران در برابر اسرائیل تأکید کردند.

رسانه‌های جمهوری اسلامی نوشته‌اند مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی حوثی‌ها پایبندی به مقابله با اسرائیل و ایستادگی در کنار ایران را در تماس تلفنی با ابراهیم رئیسی به آگاهی او رسانده است.

در جریان حمله شنبه شب ایران به اسرائیل، حوثی‌ها نیز شماری موشک بالیستیک و همچنین گروه حزب‌الله ده‌ها راکت به سوی اسرائیل شلیک کردند.

وزیر خارجه ژاپن در گفتگوی تلفنی با همتای ایرانی خود خواستار خویشتنداری جمهوری اسلامی به‌دنبال حمله موشکی و پهپادی گسترده تهران به خاک اسرائیل شد.

به گزارش خبرگزاری رویترز، یوکو کامیکاوا در تماس تلفنی روز سه‌شنبه خود با حسین امیرعبداللهیان همچنین خواستار تضمین ایران برای امنیت ناوبری دریایی در آب‌های منطقه شد.

وزیر خارجه ژاپن به همتای ایرانی خود گفته که توکیو «عمیقاً نگران حملات ایران به اسرائیل است که وضعیت فعلی در خاورمیانه را وخیم‌تر کرده و قویاً بالا گرفتن چنین تنشی را محکوم می‌کند».

او افزود: «وضعیت فعلی در راستای منافع جامعه بین‌المللی، نه تنها ژاپن که در راستای منافع خود ایران و مردم ایران هم نیست» و «قویاً» از ایران خواست که خویشتنداری به خرج داده و باید از هرگونه تنش بیشتر جلوگیری شود.

ایران نیمه‌شب ۲۶ فروردین بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد به سوی خاک اسرائیل شلیک کرد که به گفته مقام‌های اسرائیلی، ۹۹ درصد آن‌ها توسط سامانه دفاعی گنبد آهنین یا با همکاری آمریکا، بریتانیا، فرانسه و اردن رهگیری و منهدم شدند.

ایران می‌گوید این حمله را در واکنش به کشته شدن هفت فرمانده نظامی خود در پایتخت سوریه که آن را به اسرائیل نسبت می‌دهد، به عنوان اقدامی «بازدارنده» انجام داده است.

آمریکا و شماری از رهبران کشورهای اروپایی از اسرائیل خواسته‌اند با توجه به «موفقیت» آن در رهگیری و انهدام موشک‌ها و پهپادهای ایران، دست به اقدام تلافی‌جویانه نزند. با این حال، کابینه جنگی اسرائیل در دو روز گذشته نشست‌های متعددی برای بررسی پاسخ احتمالی به حملات ایران تشکیل داده است.

شبکه اسرائیلی کان گزارش داد دفتر نخست‌وزیری اسرائیل تقاضاهای رهبران شمار زیادی از کشورهای غربی متحد و دوست را برای گفت‌وگوی تلفنی با بنیامین نتانیاهو رد کرد تا زیر فشار آن‌ها برای خودداری از حمله احتمالی اسرائیل در پاسخ به حمله نظامی شنبه شب ایران علیه این کشور، قرار نگیرد.

این شبکه یادآور شد این در حالی است که تمامی کشورهای دوست اسرائیل از این کشور در برابر حمله نظامی ایران حمایتی قاطع بیان کرده‌اند.

رهبران گروه کشورهای صنعتی موسوم به جی هفت در نشست مجازی خود با رهبری جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، پس از حمله ایران به اسرائیل، توافق کردند تا از تمامی نفوذ خود بر اسرائیل برای جلوگیری از یک ضد حمله اسرائیلی علیه ایران، استفاده کنند.

به گزارش کان، آمریکا اقدام احتمالی اسرائیل را کاملاً ممنوع نکرده اما خواهان خودداری اسرائیل است تا اتحادی که در قبال حمایت از اسرائیل در جهان دوباره بدست آمده، حفظ شود و به اسرائیل توصیه کرده به پیروزی خود در «غلبه ۹۹ درصدی بر موشک‎‌ها و انهدام تمامی پهپادهای ایرانیَ» بسنده کند.

همزمان، شبکه کان گزارش داد اسرائیل به کشورهای عرب «اطمینان» داده هر اقدامی که در پاسخ به حمله ایران انجام دهد، به منافع آن‌ها لطمه نخواهد زد.

این گزارش افزود اسرائیل به مصر، اردن و امیرنشین‌های خلیج فارس آگاهی داده به نحوی پاسخ خواهد داد که تهران نتواند این کشورها را درگیر کند.

به گفته کان، سامح شکری، وزیر خارجه مصر، در گفت‎‌وگویی غیر معمول با همتای اسرائیلی خود پس از حمله ایران، بر «اراده مصر» بر تقویت همکاری با اسرائیل تأکید کرد و ییسرائل کاتز در جواب گفت ما باید برای مهار جریان‌های افراطی در منطقه و خطرات ناشی از ایران همکاری کنیم.