مصر: اولویت باید تضمین آتش‌بس در غزه باشد؛ «تدابیر امنیتی جدید» برای تردد مقام‌های حماس

یک مقام اسرائیلی به شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان گفت که کابینه جنگ اسرائیل شامگاه یکشنبه درباره امکان تمدید آتش‌بس موقت با حماس تشکیل جلسه داده است.

این منبع مطلع عنوان کرد که شرایط تمدید آتش‌بس تغییری نسبت به توافق اصلی نمی‌کند به این معنا که حماس باید در ازای هر یک روز آتش‌بس، ۱۰ گروگان دیگر را آزاد کند.

گروه افراطی حماس روز یکشنبه خواهان تمدید آتش‌بس شد. این گروه تاکنون ۵۳ گروگان از حدود ۲۴۰ گروگانی را که گمان می‌رود در حملات ۱۵ مهرماه به غزه منتقل کرده باشد، آزاد کرده است. در مقابل، اسرائیل نیز ۱۱۷ اسیر فلسطینی را آزاد کرده است.

ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، روز یکشنبه اظهار امیدواری کرد که نشست بین مقامات کشورهای حوزه مدیترانه به پر شدن شکاف میان کشورهای عرب و اروپایی برای تبدیل آتش‌بس موقت در غزه به آتش‌بس دائمی منجر شود.

اظهارات این مقام اردنی در آستانه نشست روز دوشنبه اتحادیه کشورهای دریای مدیترانه بیان شده است که در بارسلون اسپانیا با حضور ۴۲ هیات از اروپا، خاورمیانه و شمال آفریقا برگزار می‌شود.

اسرائیل در این نشست که طی سال‌های گذشته در مجموع به اجلاسی برای همکاری بین اتحادیه اروپا و جهان عرب تبدیل شده بود، شرکت نمی‌کند. اما این نشست تحت تاثیر حمله روز هفتم اکتبر حماس به اسرائیل و حملات متعاقب اسرائیل به غزه خواهد بود.

ایمن الصفدی گفت در حالی که کشورهای عرب می‌خواهند به آن‌چه او «تجاوز» اسرائیل به غزه نامیده است، پایان داده شود، کشورهای اروپایی صرفا خواستار «وقفه بشردوستانه» در جنگ شده‌اند.

وی عنوان کرد: «ما باید این شکاف را پر کنیم... جنگ هیچ حاصلی ندارد. این جنگ چه حاصلی جز کشتار مردم، نابود کردن زندگی‌ها و ایجاد فضای نفرت و ضدانسانی داشته که دیدگاه چندین نسل را تعیین می‌کند؟»

دوشنبه ششم آذرماه در اسرائیل و سرزمین‌های فلسطینی با ترکیبی از بیم و امید آغاز شد.

از یک‌سو این روز، آخرین روز از وقفه چهارروزه جاری در جنگ غزه محسوب می‌شود و بیم آن می‌رود که از سه‌شنبه جنگ و درگیری بار دیگر از سر گرفته شود، و از سوی دیگر،‌ اعلام آمادگی هر دو طرف جنگ، یعنی دولت اسرائیل و گروه افراطی حماس برای تمدید وقفه، بسیاری را امیدوار کرده که چند روز آرام دیگر و چه‌بسا آتش‌بسی دائمی یا دست‌کم طولانی مدت در پیش باشد.

بر اساس توافق فعلی در سه روز گذشته ۴۰ گروگان اسرائیلی و چندین شهروند خارجی، عمدتا تایلندی و فیلیپینی، از سوی حماس آزاد شدند. در مقابل اسرائیل هم تاکنون ۱۱۷ فلسطینی را آزاد کرده است.

قرار است در روز دوشنبه هم تعدادی گروگان اسرائیلی و زندانی فلسطینی آزاد شوند تا مفاد توافق اولیه به‌طور کامل اجرا شود.

از سوی دیگر، گروه حماس در تماس با مقام‌های دولت قطر تأیید کرده که مایل است وقفه نظامی دست‌کم برای چند روز دیگر تمدید شود. به گفته مسئولان این گروه، آنها باید با سایر گروه‌های شبه‌نظامی فعال در غزه، از جمله جهاد اسلامی، تماس گرفته و موقعیت تعدادی دیگر از گروگان‌ها را برای مبادله مشخص کنند.

در تازه‌ترین تحول مقام‌های قطری از آمادگی حماس برای آزاد کردن ۲۰ گروگان اسرائیلی دیگر در مقابل ۴۰ زندانی فلسطینی و تمدید دو تا چهار روزه وقفه عملیاتی خبر داده اند.

کابینه جنگی اسرائیل هم تا ساعات اولیه صبحگاه دوشنبه مشغول بررسی احتمال تمدید وقفه عملیاتی بود و در نهایت،‌ بنیامین نتایناهو از موافقت اصولی با تمدید وقفه خبر داد؛ هرچند هنوز توافقی رسمی و جدی بین دو طرف اعلام نشده است.

نخست‌وزیر اسرائیل البته با تکرار موضع قبلی‌اش تأکید کرده که در پایان وقفه بشردوستانه، عملیات جنگی در غزه «با شدت و قدرت» از سر گرفته خواهد شد. بنیامین نتانیاهو ضمن تأکید بر اهمیت آزادی «همه گروگان‌ها»، بار دیگر «نابودی حماس» و حصول اطمینان از این‌که دیگر خطری از جانب غزه متوجه اسرائیل نخواهد بود را اهداف اصلی دولت و ارتش اعلام کرد.

نیروی دریایی آمریکا می‌گوید مهاجمان به نفتکشی که با پرچم لیبریا از آبهای نزدیک بندر عدن در یمن عبور می‌کرد بازداشت کرده‌است.

بعد از ظهر یکشنبه پنجم آذرماه اعلام شد که افراد مسلح با رساندن خود به عرشه نفتکش «سنترال پارک» متعلق به شرکت بریتانیایی- اسرائیلی «زودیاک» قصد توقیف آن‌را داشته اند.

بر اساس بیانیه فرماندهی مرکزی آمریکا در منطقه، متعاقب این حادثه ناوشکن آمریکایی «یو اس اس میسن» به همراه نیروهای ائتلاف، به این شناور نزدیک شده و خواستار آزادی نفتکش و خروج مهاجمان می‌شوند.

در ادامه این بیانیه‌ آمده که پنج فرد مسلح با خروج از نفتکش، قصد داشته‌اند که با قایقی کوچک فرار کنند اما بدست خدمه ناو «میسن» بازداشت می‌شوند.

فرماندهی مرکزی آمریکا بدون اشاره به هویت بازداشت‌شدگان، تأیید کرده که بدنبال این درگیری، دو موشک بالیستیک شلیک‌شده از سوی حوثی‌های یمن، در فاصله کمتر از ۲۰ کیلومتری این ناوگروه فرود آمده اند اما منجر به هیچگونه آسیبی نشده اند.

شرکت کشتیرانی زودیاک هم ضمن تشکر از نیروهای آمریکا و ائتلاف بدلیل واکنش سریع و نجات این شناور حامل اسید سولفوریک،‌ تأیید کرد که همه ۲۲ خدمه کشتی، شامل شهروندان بلغارستان،‌ گرجستان،‌ هند،‌ روسیه،‌ ترکیه،‌ فیلیپین و ویتنام،‌ سالم هستند و کشتی هم‌اکنون به مسیر خود ادامه می‌دهد.

«سنترال پارک» تنها شناور شرکت زودیاک نیست که هدف حمله قرار گرفته است. دو سال پیش هم یک نفتکش دیگر این شرکت موسوم به «مرسر استریت» در نزدیکی سواحل عمان هدف یک حمله پهپادی منتسب به ایران قرار گرفت و دو تن از خدمه‌اش کشته شدند.

روز جمعه گذشته هم یک کشتی باربری به اسم «سیمی» متعلق به یک میلیاردر اسرائیلی دیگر در اقیانوس هند هدف حمله پهپادی- احتمالا ایرانی- قرار گرفت؛ هرچند تهران حاضر به اظهار نظر در این مورد نشد.

در پی این تحولات، نیروی دریایی آمریکا روز یکشنبه اعلام کرد که ناو هواپیمابر آیزنهاور و ناوگروه همراهش، با عبور از تنگه هرمز وارد آبهای خلیج فارس شده‌اند.

بدنبال هدف قرار گرفتن سه دانشجوی فلسطینی دانشگاه ورمانت آمریکا در برلینگتون، پلیس تحقیقات برای شناسایی ضاری را آغاز کرده است.

به گفته پلیس،‌ این سه جوان در حالیکه چفیه به گردن داشته و به عربی صحبت می‌کرده‌اند، در مسیر یک میهمانی خانوادگی بوده اند که با ضارب روبرو می‌شوند.

بر اساس بیانیه پلیس یکی از سه دانشجو جراحات جدی‌تری دارد اما حال دو مجروح دیگر پایدار توصیف شده است.

شورای روابط اسلامی- آمریکایی برای دریافت اطلاعات منجر به شناسایی ضارب یا ضاربان، ۱۰ هزار دلار جایزه تعیین کرده و همزمان،‌ با اشاره به «افزایش بی‌سابقه خشونت و تنفر ضد اسلامی و ضد فلسطینی» از مقامات خواسته احتمال «انگیزه‌های مغرضانه» در این تیراندازی را هم در نظر بگیرند.

در نخسین روزهای پس از حمله مرگبار حماس به جنوب اسرائیل، یک مرد سفیدپوست‌ آمریکایی با حمله به مادر و پسر فلسطینی‌تباری که مستأجرش بودند، پسر نوجوان را به قتل رساند و مادر را به شدت مضروب کرد.

ایلان ماسک کارآفرین و میلیاردر سرشناس برای دیدار از اسرائیل و گفت‌وگو با مقامات این کشور وارد تل‌آویو شد.

بنابر اعلام مقام‌های اسرائیلی، قرار است مالک شبکه ایکس، توئیتر سابق، با رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر اسرائیل دیدار کند.

گفته شده مقام‌های اسرائیلی قصد دارند توجه این میلیاردر، که مالک شرکت‌های تسلا و اسپیس اکس هم هست، را به «آنچه بر گروگان‌های اسرائیلی گذشته» جلب کرده و همزمان افزایش «یهودستیزی» در شبکه‌های اجتماعی و از جمله شبکه ایکس را به بحث بگذارند.

سه هفته پیش از آغاز جنگ جاری بین حماس و اسرائیل،‌ بنیامین نتانیاهو در دیدار با آقای ماسک در کالیفرنیا خواستار مقابله با نفرت‌پراکنی و بازنگری در چگونگی اعمال سیاست «حفاظت از آزادی بیان» در شبکه ایکس شده بود.

آقای ماسک در پاسخ گفته بود که با «یهودستیزی» و «هر آنچه که باعث گسترش نفرت و درگیری باشد» مخالف است و شبکه ایکس هم به «نفرت‌پراکنی» دامن نمی‌زند.

طی ماه‌های اخیر و بخصوص بدنبال آغاز جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس، که بیش از هفت هفته از آن می‌گذرد، موج‌های «یهودستیزی» و «اسلام‌هراسی» در آمریکا و سایر نقاط جهان، رو به افزایش بوده است؛ موضوعی که بخصوص در شبکه‌های اجتماعی به شدت به چشم می‌خورد.

در چهارمین روز وقفه عملیاتی در جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس، و در روزی که قرار است تعداد دیگری از گروگان‌های اسرائیلی و زندانیان فلسطینی آزاد شوند، هر دو طرف درباره فهرست اسامی اعلام شده از سوی طرف مقابل ابراز نگرانی و ناخرسندی کرده اند.

این موضوع را یک مقام قطری اعلام کرده و تأکید کرد که همکارانش برای حل اختلاف و جلوگیری از هرگونه تأخیر در اجرای مفاد توافق، مشغول گفت‌وگو با اسرائیل و حماس هستند.

دفتر نخست‌وزیر اسرائیل هم می‌گوید در حال «بررسی و ارزیابی» فهرست اعلام‌شده از سوی حماس درباره گروگان‌هایی است که قرار است امروز آزاد شوند.

در سه روز قبلی اجرای وقفه، دو طرف دوازده ساعت پیش از زمان آزادی گروگان‌ها و زندانیان، اسامی آنها را به طرف مقابل اعلام می‌کردند.

در روز دوم اجرای توافق، اختلاف نظر حماس و اسرائیل بر سر کیفیت اجرای برخی از مفاد توافق، آزادی گروگان‌ها و زندانیان را چندین ساعت به تعویق انداخت، اما در روز یکشنبه، سومین روز از توافق چهار روزه، همه چیز به موقع و بدون مشکل خاصی انجام شده بود.

حالا در حالی‌که بسیاری در انتظار موافقت دو طرف بر سر تمدید وقفه عملیاتی و آزادی تعداد بیشتری از گروگان‌ها و زندانیان هستند، بروز این اختلاف نظر تازه نگرانی‌هایی زیادی را ایجاد کرده است.

هیئت‌هایی از کشورهای خاورمیانه، شمال آفریقا و اتحادیه اروپا دوشنبه ششم آذرماه برای رایزنی درباره جنگ اسرائیل و حماس در بارسلون اسپانیا دیدار و گفت‌وگو می‌کنند.

قرار است ۴۲ هیئت در برنامه‌ای که به میزبانی «اتحاد مدیترانه‌ای» برگزار می‌شود، شرکت کنند. برخی از کشورها در سطح وزیر خارجه در این همایش، حضور خواهند داشت. مدیریت این نشست با جوزپ بورل رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ایمن صفدی وزیر خارجه اردن است. اسرائیل در این نشست حضور ندارد.

جوزپ بورل با ابراز تأسف از غیبت اسرائیل در این نشست گفت امیدوار است این کشور در نشست‌های آتی «اتحاد مدیترانه‌ای» شرکت کند. رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تأکید بر اینکه اسرائیل نباید به فکر اشغال غزه باشد، شهرک‌های یهودی‌نشین را «بزرگترین گرفتاری امنیتی اسرائیل» و در تضاد با قوانین بین‌المللی خواند و گفت «تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی در کرانه باختری، شرق اورشلیم و نوار غزه، بهترین ضامن صلح و امنیت اسرائیل است».

آقای بورل همزمان خواستار تمدید وقفه جاری در جنگ حماس و اسرائیل شد و گفت چنین اقدامی می‌تواند زمینه‌ساز آتش‌بسی درازمدت و بادوام شده و کار برای دستیابی به راه حلی سیاسی را هم امکان‌پذیر کند». وقفه چهار‌ روزه جاری نیمه‌شب دوشنبه به پایان خواهد رسید.

ایمن صفدی وزیر خارجه اردن هم در آغاز این نشست گفت اسرائیل باید بداند که نخواهد توانست بار دیگر مردم را از غزه بیرون براند.

نشست «اتحاد مدیترانه‌ای» در سال‌های اخیر به محلی برای گسترش همکاری‌های اتحادیه اروپا و جهان عرب تبدیل شده است.

سخنگوی وزارت خارجه ایران می‌گوید تهران خواستار تبدیل وقفه چهار روزه در جنگ غزه به یک «آتش‌بس پایدار»‌ است.

ناصر کنعانی همچنین با این ادعا که تهران اطلاعاتی دارد «که نشان می‌دهد آمریکا از پایگاه‌های نظامی منطقه‌ای خود برای کمک‌رسانی نظامی و ارسال تجهیزات و تسلیحات» برای اسرائیل استفاده می‌کند،‌ گفت آمریکا در این جنگ، «بخشی از مشکل است و نه راه حل».

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی درباره حملات اخیر به چند کشتی عبوری از نزدیک سواحل یمن هم گفت «این موضوع ارتباطی به ایران ندارد».

پلیس شهر برلینگتون در ایالت ورمانت آمریکا فردی را به ظن تیراندازی به سه دانشجوی فلسطینی‌تبار بازداشت کرد.

متهم مردی سفیدپوست و ۴۸ ساله توصیف شده است. پلیس در آپارتمان او که در مقابل محل تیراندازی قرار دارد مدارک و شواهدی را بدست آورده است.

به گفته جان موراد، رئیس پلیس برلینگتن، متهم که جیسن ایتن نام دارد پس از شلیک چندین گلوله به سمت سه دانشجو فرار کرده بود.

آقای موراد گفته هنوز هیچ مدرکی دال بر انگیزه واقعی ضارب به دست نیامده و از مردم خواسته از تعجیل در نتیجه‌گیری خودداری کنند.

دو تن از این سه دانشجو که همگی ۲۰ ساله هستند، از بالاتنه مورد اصابت گلوله قرار گرفته اند و یکی از پایین‌تنه.

هر سه دانشجو فلسطینی‌تبارند اما دو تن از آنها شهروند آمریکا هستند.

کاخ سفید هم اعلام کرده که جو بایدن در جریان جزئیات حادثه قرار گرفته و همچنان از اطلاعات تازه خبردار خواهد شد.

برنی سندرز سناتور مستقل ایالت ورمانت هم با صدور بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن تیراندازی نوشت: «هدف قرار گرفتن سه فلسطینی جوان در برلینگتون حیرت‌انگیز و ناراحت‌کننده است. نفرت، در اینجا یا هیچ‌جای دیگر جایی ندارد».

فیل اسکات فرماندار ورمانت هم این حادثه را «تراژدی» خواند و از مردم ایالت خواست متحد شده و «نگذارند این حادثه باعث افزایش نفرت و تفرقه شود».

«کمیته یهودیان آمریکا»،‌ با انتشار بیانیه‌ای روی شبکه ایکس، توئیتر سابق، نوشت از بروز این حادثه «وحشت‌زده» شده و خواستار تحقیق پلیس درباره احتمال ارتباط آن با «نفرت و اسلام‌هراسی» شد.

موسسه «صدایی برای صلح»،‌ مرتبط با انجمن یهودیان ورمانت- نیوهمشایر هم از بروز این حادثه ابراز انزجار کرد. این بنیاد که خواستار پایان جنگ اسرائیل و حماس هم شده، در بیانیه‌اش نوشت: «ما در کنار همه دانشجویان،‌ خانواده‌هایشان، و همه کسانی که از این «نمونه بارز اقدام ناشی از نفرت» آسیب دیده‌اند، هستیم». این سازمان ضمن ابراز همبستگی با «همه فلسطینی‌ها در فلسطین اشغالی، گوشه و کنار جهان و همینجا در ورمانت» بر تعهد خود برای ایجاد یک «ورمانت امن و پذیرا برای همه» تأکید کرد.