مصر: اولویت باید تضمین آتش‌بس در غزه باشد؛ «تدابیر امنیتی جدید» برای تردد مقام‌های حماس

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، پیشنهاد آتش‌بس موقت در نوار غزه را رد کرد و گفت تا زمانی که گروه حماس گروگان‌ها را آزاد نکند، اسرائیل «به حملهٔ نظامی ویرانگر ادامه خواهد داد».

به‌گزارش آسوشیتدپرس، نتانیاهو این موضع را بلافاصله پس از دیدار امروز با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، اعلام کرد؛ دیداری که طی آن آمریکا از اسرائیل خواست در حملات خود به غزه، برای بهبود شرایط بشردوستانه در این منطقه، توقف موقت ایجاد کند.

بلینکن همچنین از اسرائیل خواست تا اقدامات بیشتری برای محافظت از غیرنظامیان در برابر حملات خود انجام دهد.

با این حال نتانیاهو در بیانیه‌ای اعلام کرد که اسرائیل با «تمام قدرت» به کار خود ادامه می‌دهد و «از آتش‌بس موقتی که شامل بازگشت گروگان‌های ما نمی‌شود، خودداری می‌کنیم».

در جریان حمله ۱۵ مهرماه حماس به اسرائیل دست‌کم یک هزار و ۴۰۰ نفر کشته شدند و این گروه شبه‌نظامی ۲۴۰ نفر را نیز گروگان گرفتند.

حسن نصرالله، رهبر گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان، در اولین سخنرانی خود از زمان حملهٔ غافلگیرانهٔ حماس به اسرائیل مدعی شد که اقدامات «گروه‌های مقاومت» توسط رهبران این گروه‌ها تصمیم گرفته می‌شود نه هیچ طرفی دیگر.

نصرالله حتی گفت که عملیات «طوفان الاقصی» هم در برنامه‌ریزی و هم اجرا کاملاً فلسطینی بود و نه کشوری دیگر و نه گروه دیگری در «محور مقاومت»، «در جریان این عملیات نبودند».

پیشتر نیز با وجود گزارش‌هایی مبنی بر احتمال نقش ایران در انجام حمله حماس، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، چنین نقشی را رد کرده است.

حزب‌الله لبنان که چند سال پس از انقلاب ایران از سوی سپاه پاسداران تأسیس شد، از سوی آمریکا و برخی دیگر از کشورهای غربی به‌عنوان یک گروه تروریستی طبقه‌بندی شده است.

در حالی که آمریکا جمهوری اسلامی را مسئول اصلی حملات اخیر علیه پایگاه‌های آمریکایی در منطقه می‌داند، نصرالله به حمایت «علنی» جمهوری اسلامی از این گروه‌ها اذعان کرد، ولی این ادعا را مطرح کرد که تهران «هیچ‌گاه نظر خود را بر رهبران این گروه‌ها تحمیل نکرده است».

نیروی قدس سپاه پاسداران با ایجاد گروه‌های شبه‌نظامی دیگری در منطقه به اسم «محور مقاومت»، ازجمله در عراق، در پی ایجاد ناامنی برای نیروهای بین‌المللی به ویژه نیروهای آمریکایی است. این گروه‌های شبه‌نظامی در هفته‌های اخیر بارها به پایگاه‌های آمریکا در منطقه حمله کردند.

در چنین شرایطی، نصرالله از عملکرد گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی دفاع و از نیروهای عراقی و یمنی که بنا به‌گفتهٔ او «به این جنگ [غزه] پیوسته‌اند»، قدردانی کرد.

نصرالله روز جمعه در حالی سخنرانی کرد که از چند روز قبل از آن توجه‌ها به این موضوع جلب شده بود که آیا این گروه تحت حمایت جمهوری اسلامی وارد جنگی تمام‌عیار علیه اسرائیل می‌شود یا نه.

نصرالله در سخنرانی خود گفت که «طوفان الاقصی»، نامی که حماس از آن برای توصیف حملات اخیر خود به اسرائیل استفاده می‌کند، تنها به «یک جبهه» محدود نخواهد ماند و درگیری گسترده‌تر در منطقهٔ خاورمیانه یک «احتمال واقعی» است.

حزب‌الله از زمان جنگ با اسرائیل در سال ۲۰۰۶، درگیری‌های پراکنده ولی مداوم در امتداد مرز لبنان و اسرائیل داشته است. در چهار هفته‌ای که از جنگ در غزه می‌گذرد، حزب‌الله چندین بار در امتداد مرزهای لبنان و اسرائیل با نیروهای اسرائیلی درگیر شده و روز پنجشنبه نیز ۱۹ حملهٔ همزمان به مواضع ارتش اسرائیل در نزدیکی مرزها انجام داده است.

نصرالله مدعی شد که درگیری‌های حزب‌الله با اسرائیل پس از حملهٔ اخیر حماس روز‌به‌روز تشدید می‌شود و اسرائیل را مجبور می‌کند نیروهای خود را، به جای نوار غزه و کرانهٔ باختری، به نزدیکی مرز لبنان بکشاند. نصرالله گفت آن‌چه در مرز لبنان و اسرائیل اتفاق می‌افتد، ممکن است ساده به نظر برسد اما «بسیار مهم» است.

نزدیک به یک ماه پس از حملهٔ حماس به اسرائیل، درگیری میان این دو همچنان ادامه دارد و ارتش اسرائیل با ورود محدود به نوار غزه در تلاش برای انهدام فرماندهی گروه شبه‌نظامی حماس است.

سخنگوی ارتش اسرائیل روز جمعه گفت ایران همچنان به «فعالیت‌های منفی نفوذی» خود ادامه می‌دهد و نیروهای نیابتی علیه اسرائیل را تحریک می‌کند.

دریابان دانیل هگاری افزود که جمهوری اسلامی برای نیروهای نیابتی خود، «سلاح می‌فرستد همانگونه که در همکاری با روسیه علیه اوکراین، و در یمن و عراق علیه نیروهای آمریکایی اقدام کرده، می‌کوشد علیه اسرائیل اقدام کند و در تلاش است تا ما را از جنگ در غزه منحرف کند.»

او افزود که اما «ما همچنان بر پیشرفت (در اهداف جنگ) در غزه، متلاشی کردن حماس و بازگرداندن ربوده‌شدگان خود متمرکز هستیم.»

او همچنین گفت سطح آمادگی ارتش اسرائیل در شمال (در مرز با لبنان) بالاست و به هر حمله‌ای امروز و در روزهای آینده از این منطقه پاسخ خواهیم داد.

رسانه‌های اسرائیل سخنان او را پیامی به حزب‌الله لبنان نامیدند. روز جمعه در پی اصابت یک خمپاره از لبنان به یک مقر ارتش اسرائیل در بخش جلیله در شمال اسرائیل، ارتش اسرائیل به مبدأ شلیک خمپاره در جنوب لبنان حمله کرد.

وزیر دفاع فرانسه روز پنجشنبه گفته بود که گسترش جنگ به لبنان عواقب سختی برای این کشور خواهد داشت.

روسیه گزارش روزنامه آمریکایی وال استریت جورنال را رد کرد که نوشته بود گروه واگنر ممکن است درصدد تجهیز حزب‌الله لبنان به سامانه دفاع هوایی باشد.

وال استریت جورنال روز پنجشنبه مدعی شد که آمریکا اطلاعاتی در این زمینه در اختیار دارد که گروه واگنر به «همکاری» با حزب‌الله روی آورده و این امر مایه نگرانی واشینگتن شده است. این روزنامه به شنود مکالماتی میان نیروهای واگنر با حزب‌الله اشاره کرده و نوشته بود در آن مکالمات، از ارسال موشک‌های ضد هوایی اس‌ای-۲۲ یا «سام ۲۲» به لبنان سخن رفته بود.

اما دیمیتری پسکوف، سخنگوی نهاد ریاست‌جمهوری روسیه در کرملین، روز جمعه گفت گروه واگنر دیگر وجود ندارد و اتهام مطرح شده بی‌اساس است.

به نوشته تایمز اسرائیل، گروه واگنر و حزب‌الله هر دو در راستای کوشش‌ها برای بقای حکومت بشار اسد در سوریه مستقر بودند.

روسیه سوریه را به سامانه دفاع هوایی پانتسیر یک مجهز کرده بود. آمریکا و کشورهای عضو ناتو آن سامانه روسی را «سام ۲۲» می‌نامند. سوریه از این سامانه‌ها در نخستین سال‌های جنگ داخلی خود از جمله برای ساقط کردن یک جنگنده نیروی هوایی ترکیه در بهار سال ۲۰۱۲ بر فراز بندر لاذقیه استفاده کرده بود و هنوز به آن مجهز است.

با این حال، این سامانه و سایر تجهیزات دفاع هوایی در سوریه در برابر هزاران بار حملات هوایی منتسب به اسرائیل در سوریه کارآیی نداشته و این نوع حملات تا کنون به گستردگی ادامه دارد.

ارتش اسرائیل روز جمعه اعلام کرد که چند تونل متعلق به حماس در نوار غزه را که هنوز فعال بودند، کشف و «خنثی» کرده است.

براساس بیانیه ارتش، یگان موسوم به «یهلوم» (الماس) همراه با تیپ‌های «نحل» و «نگِب» ضمن همکاری با نیروهای زرهی ارتش چند تونل فعال حماس را یافتند و با کارگذاری مواد منفجره در دهانه، تونل‌ها را منفجر کرده و سپس محل را مین‌گذاری کردند. ارتش افزود که این محل اکنون در تصرف این نیرو است.

ارتش اسرائیل فیلم‌هایی را از جمله از یافتن دهانه تونل در بخش «بیت حانون» در شمال غزه منتشر کرده است. نمای از نزدیک و دور از یکی از تونل‌های کشف شده در «بیت حانون» و عملیات ارتش اسرائیل برای منفجرکردن آن‌ها:

اسرائیل تأکید دارد که سران حماس در تونل‌های زیر غزه پنهان شده و بخش بزرگی از شهر غزه در طول سال‌های متمادی از سوی حماس تونل‌کشی شده است.

یکی از اهداف تعیین شده اسرائیل در جنگ جاری، نابودی تونل‎‌های حماس است. اسرائیل می‌گوید حدود ۴۰ هزار نیروی حماس همراه با تجهیزات جنگی در شهر زیرزمینی غزه، اسرائیل را با مخاطرات امنیتی روبه‌رو کرده است.

یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، روز پنجشنبه گفت «راه‌های ابتکاری» و «انقلابی» برای تونل‌ها داریم. اما از اشاره به آن خودداری کرد.

موسی ابومرزوق، از سران حماس در روزهای گذشته گفت تونل‌هایی که سازمان او در زیرزمین باریکه غزه ایجاد کرده، برای فعالیت شبه‌نظامیان و فرماندهان این سازمان است ولی مسئولیت تأمین جان مردم غزه بر عهده سازمان ملل است.

دفتر امور بشردوستانه سازمان ملل، بودجه مورد نیاز برای کمک به مردم نوار غزه و کرانه باختری را ۱.۲ میلیارد دلار برآورد کرد.

ینس لرکه سخنگوی دفتر هماهنگی برای امور بشردوستانه سازمان ملل روز جمعه در پی اجلاسی پیرامون وضعیت فلسطین اعلام کرد مبلغ یاد شده در راستای کمک به ۲.۷ میلیون فلسطینی تا پایان سال جاری میلادی خواهد بود که شامل کل جمعیت نوار غزه و ۵۰۰ هزار ساکن کرانه باختری است.

مبلغ یاد شده برای تامین غذا، آب، دارو، وسایل بهداشتی، سرپناه و دیگر اقلام ضروری مورد نیاز است.

در هفته ابتدایی جنگ حماس و اسرائیل، این نهاد بین‌المللی پیش‌بینی کرده بود که ۲۹۴ میلیون دلار برای کمک به ۱.۳ میلیون شهروند فلسطینی مورد نیاز است. آقای لرکه می‌گوید «از آن زمان، وضعیت به طور فزاینده‌ای ناامیدکننده شده است».

لرکه در ادامه تصریح کرد توانایی ما برای کاهش رنج مردم فلسطین بستگی به بودجه کافی، دسترسی ایمن و پایدار به همه افراد نیازمند، همچنین انتقال و حمل آزاد منابع بشردوستانه و مهمتر از همه، ارسال سوخت بستگی دارد.

محاصره نوار غزه بعد از حملات ۱۵ مهرماه حماس به اسرائیل، ارسال کمک‌های بشردوستانه به این منطقه را به شدت مختل کرده و طی روزهای گذشته تنها مقادیر محدودی کمک‌های انسان‌دوستانه از مرز رفح با مصر به بخش جنوبی غزه ارسال شده است.

قبل از جنگ حماس و اسرائیل نیز بخش اعظمی از ساکنان غزه نیازمند کمک‌های بین‌المللی بودند.

دولت اسرائیل از روز جمعه روند بازگرداندن هزاران کارگر فلسطینی اهل غزه را که با وجود جنگ میان حماس و اسرائیل از روز ۱۵ مهر در اسرائیل بسر می‌بردند، آغاز کرد و نخستین گروه‌ آنها وارد غزه شدند.

خبرگزاری رویترز و منابع فلسطینی تصاویری از بازگشت کارگران فلسطینی از اسرائیل به غزه را منتشر کردند.

به نوشته روزنامه هاآرتص در این دوره جنگ، این افراد در دو اردوگاه نظامی در اسرائیل و کرانه غربی زیر نظر نیروهای امنیتی اسرائیل نگاهداری می‌شدند.

تمامی مجوزهای کار آن‌ها در اسرائیل نیز تا اطلاع بعدی تعلیق شده است. به گزارش رسانه‌های اسرائیل، این کشور قراردادهای دیگر
خود با غزه را نیز لغو خواهد کرد.

اسرائیل تا پیش از شروع جنگ به هزاران کارگر فلسطینی از غزه امکان می‌داد برای کار در بخش‌های مختلف مانند کشاورزی و ساختمانی وارد اسرائیل شوند.کسب درآمد آن‌ها در اسرائیل برای گذران زندگی‌شان در غزه اهمیت زیادی داشت.

وزیر خارجه ژاپن که برای نخستین بار از آغاز جنگ حماس و اسرائیل به این کشور سفر کرده، روز جمعه در دیدار با همتای اسرائیلی خود گفت در یک زمان سخت و بحرانی برای بیان همبستگی مردم ژاپن با مردم اسرائیل به این کشور رفته است.

رسانه‌های اسرائیل به نقل از یوکو کامیکاوا، وزیر خارجه ژاپن نوشتند که او به الی کوهن، گفته است که اسرائیل «حق دارد از خود در چارچوب قوانین بین‌المللی دفاع کند».

خانم کامیکاوا همچنین ابراز امیدواری کرده که همه ربوده‌شدگان از اسرائیل به سرعت آزاد شوند. او روز جمعه در اسرائیل همچنین با شماری از خانواده‌های اسرائیلی‌های ربوده شده دیدار کرد.

وزیر خارجه اسرائیل نیز از ژاپن به خاطر «اقدامات در مهار حماس و خشک کردن منابع مالی» آن سازمان سپاسگزاری کرد.

وزیر خارجه ژاپن از گذرگاه الرفح در مرز میان مصر و باریکه غزه نیز بازدید و با محمود عباس و سایر رهبران تشکیلات خودگردان فلسطینی در رام‌الله در کرانه غربی گفت‌وگو خواهد کرد.

رسانه‌های شرق آسیا پیشتر نوشته بودند که وزیر خارجه ژاپن با امید به برقراری وقفه در جنگ به منظور سرعت‌بخشی در کمک‌های انسانی به غزه و کوشش برای آزادی ربوده‌شدگان این مأموریت دیپلماتیک را اجرا می‌کند.

ژاپن در نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل که با فراخوان برای آتش‌بس رأی‌گیری کرد، علیه آن رأی داد. این رویکرد توکیو که در بسیاری از موارد پیشین در نزاع‌های خاورمیانه موضع مشخصی نداشت، ظاهراً از سوی اسرائیل مورد استقبال قرار گرفته است.

ارتش اسرائیل روز جمعه اسامی چهار تن دیگر از نظامیان خود را که در عملیات نظامی این کشور در غزه کشته شده‌اند، اعلام کرد.

آن‌ها عضور نیروی زرهی بوده و پنجشنبه‌ در بخش شمالی غزه کشته شده‌اند. یک تن از کشته‌ها سرباز وظیفه و سه تن دیگر از نیروهای ذخیره ارتش بوده‌اند.

شمار تلفات نظامیان اسرائیلی در یک هفته عملیات زمینی به ۲۳ تن رسیده است.

نخست‌وزیر، وزیر دفاع و رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل تلفات نظامیان را بهایی سنگین در راه تحقق اهداف جنگ علیه «حماس داعشی» نامیده و به خانواده‌ها تسلیت گفته‌اند. بیش از ۳۰۰ نظامی اسرائیلی نیز در روز نخست حمله حماس کشته شده بودند.

خبرگزاری رویترز به نقل از دو مقام آمریکایی گزارش داد که پهپادهای آمریکایی از مدل «ام‌کیو ریپر» بر فراز بخش جنوبی غزه پرواز کرده‌اند تا اطلاعات احتمالی در مورد محل نگهداری ربوده‌شدگان اسرائیلی به این باریکه را بیابند.

براساس این گزارش، ۶ فروند پهپاد آمریکایی در یک هفته اخیر در این عملیات مشارکت کرده‌اند. دو منبع آمریکایی نخواسته‌اند که خبرگزاری رویترز نام آن‌ها را اعلام کند.

اسرائیل این هفته اوری مگیدیش، یک سرباز دختر ربوده‌شده را از غزه پیدا کرد و به کشور خود برگرداند. چهار زن دیگر نیز از سوی حماس آزاد شدند.

ارتش اسرائیل روز پنجشنبه اعلام کرد که مستندات ربوده شدن ۲۴۲ تن از اسرائیل به غزه را در اختیار دارد. ده‌ها تن دیگر هنوز ناپدید هستند اما هنوز مستندات ربوده شدن آن‌ها به غزه قطعی نشده است. ده تن از گروگان‌ها از شهروندان آمریکا هستند.