گزارش سازمان دیده‌بان حقوق بشر
سازمان «دیده‌بان حقوق بشر» در گزارش سالانه خود از وضعیت حقوق بشر در سال ۲۰۲۲، با اشاره به «انبوه بحران‌ها» در سال گذشته میلادی، بر لزوم تقویت نظام جهانی حقوق بشر در مقابل عاملان تعرض به حقوق بشر تأکید کرد.
در گزارش ۷۰۰ صفحه‌ای این سازمان که امروز منتشر شد، وضعیت حقوق بشر در کشورهای مختلف جهان از جمله ایران در سال ۲۰۲۲ بررسی شده است.
بخش ایران در گزارش دیده‌بان حقوق بشر با موضوع اعتراضات سراسری پس از مرگ مهسا امینی در بازداشت ماموران گشت ارشاد و سرکوب خشونت‌آمیز و مرگبار این اعتراضات از سوی حکومت جمهوری اسلامی آغاز شده است.
ابراهیم حامدی معروف به ابی امروز در توئیتر خود با درج هشتگ «محمد قبادلو» نوشت: «ضحاک به‌دنبال جوان دیگر است. صدای او هستیم.»
محمد قبادلو متولد ۱۳۷۹ از بازداشت‌شدگان اعتراضات «زن زندگی آزادی» است که به‌اتهام «محاربه» و «افساد فی‌الارض» به اعدام محکوم شده و دیوان عالی کشور هم اعلام کرده که که فرجام‌خواهی او رد و حکم اعدامش تأیید شده است.
این معترض محکوم به اعدام هم‌اکنون در زندان رجایی‌شهر کرج تاست؛ جایی که فضای آن در روزهای گذشته به‌دلیل حضور مردم برای جلوگیری از اعدام او امنیتی و ملتهب گزارش شده است.
پیام نازیلا معروفیان پس از آزادی موقت از بازداشت
نازیلا معروفیان، خبرنگار و کنشگر مدنی با انتشار عکسی بدون حجاب اجباری از آزادی خود خبر داد و نوشت: «سواره‌ام، پیاده را چه‌جور می‌شود ول کنم؟»
خانم معروفیان قبلاً، به‌رغم تهدید‌های مأموران جمهوری اسلامی، با امجد امینی، پدر مهسا امینی، گفت‌وگو کرده بود. آقای امینی در این مصاحبه از جمله خبر داده بود که معاون پزشکی قانونی صراحتاً به او گفته بوده که درباره جان‌باختن دخترش «هر چه دلم بخواهد، هر چه را که به صلاح مملکت باشد می‌نویسم. به تو هم هیچ ربطی ندارد!»
این روزنامه‌نگار اهل سقز هشتم آبان ماه بازداشت و به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل و ۱۴ دی ماه در جلسه دادگاهش بر اثر «فشارهای روانی و شکنجه‌های روحی» بیهوش و مدتی بستری شده بود.
سخنرانی خامنه‌ای برای مداحان
امروز علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، با گروهی از مداحان دیدار و برای آنان سخنرانی کرد. از جزئیات این برنامه که هر سال تکرار می‌شود، هنوز گزارشی منتشر نشده اما خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه، آن را «یکی از مهم‌ترین دیدارها» توصیف کرده است.
به‌گفته علی علمی، مسئول اداره ساماندهی هیئت‌ها و شورای مذهبی کشور، بیش از صد هزار هیئت مذهبی در سطح ایران و ۱۷ هزار مداح تنها در استان تهران فعال‌اند.
علی خامنه‌ای در دوران رهبری خود توجه ویژه‌ای به مداحان داشته و همین رویکرد او که «هیئت محل جهاد تبیین» است، به قدرت‌گرفتن مداحان در کنار آخوندها در ساختار حکومتی و تبلیغاتی نظام منجر شده است.
بازداشت نسیم سلطان‌بیگی در فرودگاه
ایران جلیلی، مادرِ نسیم سلطان‌بیگی، از بازداشت دخترش هنگام خروج از کشور خبر داد.
مادرِ این فعال دانشجویی در توئیتر نوشت: «موبایل او زمانی که برای تحویل وسایل و دریافت کارت پرواز رفته بود، خاموش شد و بعد از چند ساعت بی‌خبری، در تماسی کوتاه از بازداشت خود و توقیف وسایلش خبر داد. از نهاد بازداشت‌کننده و محل نگهداری نسیم بی‌اطلاعم.»
نسیم سلطان‌بیگی از فعالان دانشجویی است که از سال ۱۳۸۵ بارها بازداشت شده است. در جریان سرکوب اعتراضات «زن زندگی آزادی» در چهار ماه گذشته هزاران شهروند توسط مأموران حکومتی بازداشت شده‌اند که از آمار دقیق و وضعیت همه آنان گزارشی منتشر نشده است.
همایون غنی‌زاده: بس کنید نمایش خفت‌بار قلدری را
همایون غنی‌زاده، کارگردان تئاتر و سینما، در یادداشتی تندوتیز که دیروز در اینستاگرامش منتشر کرد، اعدام معترضان را «نمایش‌های خفت‌بار قلدری و اقتدار» حکومت ایران خواند.
آقای غنی‌زاده نوشت: «باید بدانید کف خیابان‌ها و در هر خانه و در هر کوچه، یک محمد حسینی و محمدمهدی کرمی وجود دارد که دیگر حتی به قیمت اعدام‌شدن توان تحمل این مصائب را ندارند. پس تمام کنید این نمایش های خفت‌بار "قلدری و اقتدار و قوی‌بودن" را!»
این نویسنده و کارگردان تئاتر در ادامه آورده است: «تمام کنید این نمایش مضحک مملو از خون و خفگی را برای مردمی که طی این سال‌ها هیچ مصیبتی نبوده است که بر سرش نیاورده باشید! از جنگ و اعدام و تحریم و تورم و فوج فوج جوان شهید و اعدامی و جانباز و آسیب‌دیده روی دستش گذاشتن تا شعله‌های آتش سینما رکس که گویی همان آتش به جان زندگی‌شان افتاده و هنوز خاموش نشده...»
همایون غنی‌زاده در بخش دیگری از نوشته‌اش از سازمان‌های جهانی هم انتقاد کرده که «هر جا پای حقوق بشر آن هم از نوع جهان‌سومی‌اش به میان می‌آید، سازوکارشان لوس و فشل می‌شود» و در پایان نوشته است: «ما درون وطن خود غریب مانده‌ایم... نجات‌دهنده در گور خفته است، اما ما بیدار شده‌ایم. ما مردم ایران خودمان از خاکستر هم که باشد، دوباره برخواهیم خاست. زمان به شما نشان خواهد داد.»
حسن محدثی، جامعه‌شناس سرشناس، در یک سخنرانی درباره تحولات ایران گفته است «اگر قصد مهاجرت یا خودکشی دارید، یکی دو سال صبر کنید. ایران شاهد تحولات بزرگی خواهد بود».
آقای محدثی در این سخنرانی همچنین اعتراضات سراسری «زن زندگی آزادی» را نخستین جنبش در تاریخ ایران می‌خواند که مذهبی نیست و نقطه اتکای دینی و مذهبی هم ندارد.
فعالیت شارلی ابدو «در یک دفتر مخفی»
فرزانه روستایی، روزنامه‌نگار مقیم سوئد که کمپینی برای اهدای گل به نشریه شارلی ابدو راه انداخته بود، اعلام کرد روابط عمومی این نشریه پیغام داده است که «به‌دستور مقام‌های امنیتی پاریس، شارلی ابدو در حال حاضر در یک دفتر کاملاً مخفی کار می‌کند که هیچ‌کس اجازه ندارد در مورد آدرس آن صحبت کند و همه کارکنان اصلی آن با اسکورت پلیس جابه‌جا می‌شوند».
به‌نوشتهٔ خانم روستایی، مسئول روابط عمومی این هفته‌نامه طنز به او گفته «اگر می خواهید برای ما گل بفرستید، ما یک طورهایی به شما می‌گوییم کجا گل بخرید و پول آن را بدهید و بروید و ما هر وقت صلاح دیدیم، خودمان می‌رویم آن را می‌گیریم، اما شما هیچ‌کس از ما را در جایی ملاقات نمی‌کنید».
شارلی ابدو هفته گذشته کاریکاتورهایی از رهبر جمهوری اسلامی با موضوع نقش او در سرکوب اعتراضات «زن زندگی آزادی» منتشر کرد که خشم مقامات جمهوری اسلامی را برانگیخت، با این حال امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، و دیگر مقام‌های بلندپایه این کشور همزمان با هشتمین سالگرد حمله تروریستی به دفتر شارلی ابدو از این نشریه دفاع کردند.
کاترین کولونا، وزیر خارجه فرانسه، در واکنش به احضار سفیر این کشور در تهران گفت ایران قبل از این‌که به فرانسه انتقاد کند، باید به اوضاع داخلی خود توجه کند: «باید به خاطر داشته باشیم که آزادی مطبوعات در فرانسه در تضاد با آن چیزی است که در ایران رخ می‌دهد و این آزادی تحت نظارت یک قاضی در چارچوب یک نظام قضایی مستقل است؛ چیزی که ایران مسلماً با آن آشنایی ندارد.»
شارلی ابدو، یک هفته پس از انتشار کاریکاتورهای خامنه‌ای، در شماره تازه خود که دیروز منتشر شد، کاریکاتورهای جدیدی از رهبر جمهوری اسلامی منتشر کرد.
۳۰ روزنامه‌نگار ایرانی همچنان در بازداشت به‌سرمی‌برند
انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران روز چهارشنبه ۲۱ دی ماه گزارش داد که همچنان ۳۰ روزنامه‌نگار در ارتباط با اعتراضات اخیر در ایران در بازداشت به‌سرمی‌برند.
آمار این نهاد تا تاریخ سه‌شنبه ۲۰ دی ماه را شامل می‌شود در حالی که در همین روز حکم دادگاه احسان پیربرناش، روزنامه‌نگار و طنزنویس صادر شد که در مجموع به ۱۸ سال حبس محکوم شده است، حکمی که ۱۰ سال آن لازم الاجراست.
گزارش انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران حاکی از آن است که از آغاز اعتراضات اخیر در ایران حدود ۷۰ روزنامه‌نگار در کشور بازداشت شده‌اند که تعدادی از آنها اکنون با قید وثیقه آزاد هستند.
این انجمن همچنین عنوان کرده که طی بیش از سه ماه اخیر تعداد قابل توجهی از روزنامه‌نگاران در کشور نیز احضار شده‌اند.
امیرحسین بریمانی، نیلوفر حامدی، میلاد علوی، الهه محمدی، روح‌الله نخعی، ویدا ربانی و حسین یزدی از جمله روزنامه‌نگارانی هستند که همچنان در بازداشت به‌سرمی‌برند.
عفو بین‌الملل چهارشنبه ۲۱ دی ماه در بیانیه‌ای از مقامات جمهوری اسلامی ایران خواست فوراً تمامی اعدام‌های مرتبط با اعتراضات سراسری اخیر را متوقف کنند.
این نهاد بین‌المللی مدافع حقوق بشر در بیانیه خود با محکوم کردن «اعدام‌های خودسرانه» محمد مهدی کرمی و سید محمد حسینی در ۱۷ دی ماه، هشدار داد که محمد قبادلو و دیگران نیز در خطر سرنوشت مشابهی قرار دارند.
دیوان عالی کشور روز ۱۲ دی ماه حکم اعدام صادره برای محمد قبادلو را در ارتباط با اعتراضات سراسری جاری تایید کرد و نگرانی از قریب الوقوع بودن اعدام او را افزایش داد.
عفو بین‌الملل می‌گوید، مقامات قضایی ایران در یک هفته گذشته از صدور پنج حکم اعدام دیگر در ارتباط با اعتراضات توسط دادگاه‌های انقلاب خبر داده‌اند.
گزارش زیر را بخوانید:
