ملاله یوسفزی: جنبش آزادیخواه ایران به رهبری زنان جوان در جریان است
ملاله یوسفزی، فعال حقوق کودکان و برنده جایزه صلح نوبل، در پیامی ویدئویی با بیان حمایت خود از اعتراضات جاری در ایران گفت که اکنون «دختران و زنان جوان ایران در حال رهبری جنبشی آزادیخواه هستند» و همه زنان باید از حق انتخاب آزادانه برخوردار باشند.
او تاکید کرد که «هیچ حکومت، نهاد یا فردی حق ندارد در مورد بدن زنان تصمیمگیری و در رابطه با پوشش آنها امر و نهی کند.»
خانم یوسفزی با تکرار عبارت «زن، زندگی، آزادی» به عنوان شعار محوری این اعتراضات، خطاب به «زنان جوان ایران که برای احقاق آزادی و امنیت به خیابانها آمدهاند» اضافه کرد: «شما همین حالا هم با شهامت خود دنیا را دگرگون کردهاید و ما متحدانه از شما پشتیبانی میکنیم».
ملاله یوسفزی، سال ۲۰۱۲ هنگامی که تنها پانزده سال داشت، بهخاطر انتقادهایش از طالبان در پاکستان هدف ترور قرار گرفت.
او پس از درمان و بهبود شرایط جسمانی کمپینهایی را با هدف دفاع از آموزش کودکان هدایت کرد و این تلاشها جایزه صلح نوبل را برای او در سال ۲۰۱۴ به ارمغان آورد.
رابرت مالی با اشاره به بیانیه «ائتلاف آزادی آنلاین» در محکومیت محدودیت اینترنت و فیلترینگ گسترده در ایران، قطع عمدی اینترنت توسط حکومت جمهوری اسلامی را «ناقض تعهدات بینالمللی حقوق بشری» دانست.
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران روز جمعه در توئیتی نوشت که حکومت ایران «باید به حرف مردم گوش کند، نه اینکه ارتباط آنها را با یکدیگر و جهان قطع کند».
روز پنجشنبه ۲۸ مهرماه، ۳۴ کشور عضو «ائتلاف آزادی آنلاین» با صدور بیانیهای اقدام حکومت جمهوری اسلامی در رابطه با قطع اینترنت و محدود کردن دسترسی کاربران ایران به دنبال اعتراضات اخیر را محکوم کردند.
این ائتلاف از جمهوری اسلامی ایران خواسته است، از قطع جزئی یا کامل اینترنت و مسدود کردن یا فیلتر کردن سرویسها خودداری کند و به تعهدات خود بر مبنای حقوق بشر بینالمللی از جمله بر اساس مواد ۱۹، ۲۱ و ۲۲ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی احترام بگذارد.
جمهوری اسلامی همزمان با سرکوب اعتراضات جاری در ایران، محدودیتهای اینترنتی را بهشدت افزایش داده و اینستاگرام و واتسآپ را فیلتر کرده است.
اتحادیه اروپا و آمریکا با محکوم کردن این سرکوبها، وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی را در فهرست تحریمهای خود قرار دادهاند.
فرمانده انتظامی جمهوری اسلامی: فقط یک درصد از دانشآموزان اعتراض کردند
فرمانده کل نیروی انتظامی روز جمعه با اذعان به این نکته که معترضان به قصد «براندازی» حکومت جمهوری اسلامی در سراسر کشور به خیابانها آمدند، شمار شرکتکنندگان در تجمعات اعتراضی اخیر را «دهها هزار» عنوان کرد.
حسین اشتری همچنین بدون ارائه هیچگونه شواهد و مستنداتی صرفا اعلام کرد که در جریان اعتراضات اخیر «۱۷ فرد مسلح» و «۹۴ نفر از افراد وابسته» به سازمان مجاهدین خلق بازداشت شدهاند.
پیش از این، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در بیانیهای که روز ۸ مهر منتشر شد، سازمان مجاهدین خلق را به «سازماندهی ترور و تخریب» در جریان اعتراضات اخیر در ایران متهم کرده بود.
در همین حال، فرمانده کل انتظامی با اشاره به جمعیت ۳۰ میلیونی دانشآموزان در سراسر کشور مدعی شد: «طبق آمار تنها یک درصد از این دانشآموزان اقدام به اعتراض کردند، ۱۱۰ هزار مدرسه در کشور وجود دارد که تنها در ۵۰ مدرسه اعتراضاتی روی داد».
پیشتر یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش جمهوری اسلامی، گفته بود که دانشآموزان معترضی که بازداشت شدهاند برای جلوگیری از تبدیل به «شخصیتهای ضداجتماعی» به مراکز «تربیت و اصلاح» منتقل میشوند.
روز ۲۶ مهر، کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد از گزارشها درباره دستگیری کودکان در مدارس و بازداشت دانشآموزان همراه با معلمان و مدیرانشان و مواردی از آزار و شکنجه در میان دانشآموزان، به شدت ابراز نگرانی کرده بود.
در حالیکه مدارس ایران بهویژه دبیرستانهای دخترانه به یکی از کانونهای اصلی اعتراضات ضدحکومتی تبدیل شده، گزارشهایی از «اخراج انتقامجویانه» بسیاری از دانشآموزان دبیرستانی معترض نیز به دست این کمیته رسیده است.
وزیر ارشاد جمهوری اسلامی: تعداد خبرنگاران بازداشتی زیاد نیست
وزیر فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی در مورد وضعیت خبرنگاران، عکاسان و دیگر فعالان رسانهای که در یکماه گذشته همزمان با دور جدید اعتراضات سراسری در ایران بازداشت شدهاند، ادعا کرد که این افراد «تعدادشان زیاد نیست».
محمدمهدی اسماعیلی روز جمعه به خبرگزاری ایلنا گفت: «حوزه معاونت مطبوعاتی را در این خصوص مامور کردیم. این دوستان را همه میشناسیم و اگر خطایی هم کرده باشند تلاش میکنیم تا برطرف شود».
بر اساس گزارشهای جمعآوری شده توسط فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران، در پی اعتراضات گسترده پس از «مرگ مشکوک» مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، دستکم ۲۴ تن از خبرنگاران و فعالان رسانه در یکماه گذشته توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شدهاند.
در میان این افراد، نیلوفر حامدی، خبرنگار روزنامه شرق که اخبار مربوط به وضعیت مهسا امینی و خانواده او را از بیمارستان کسری در تهران گزارش میداد، از ۳۱ شهریور بازداشت شده است و همچنان در زندان اوین به سر میبرد.
آمریکا میگوید به حمایت از اعتراضات مسالمتآمیز در ایران ادامه خواهد داد
جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا روز پنجشنبه گفت که دولت جو بایدن به صراحت موضع خود را در مورد رعایت حقوق بشر و حق آزادی بیان و اعتراض مسالمتآمیز در ایران بیان کرده و تأکید دارد که شهروندان ایران باید بتوانند به دور از هراس از انتقام و روبهرو شدن با خشونت حکومت، حق اعتراض داشته باشند.
او تأکید کرد که دولت بایدن «بی هیچ محذوریت» به حمایت از اعتراضات مسالمتآمیز ایران ادامه میدهد و در جستجوی راهکارهایی برای «پاسخگو کردن» حکومت ایران خواهد بود.
از زمان شکلگیری اعتراضات سراسری اخیر جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، چندین بار در حمایت از معترضان و محکومیت سرکوب اعتراضها در ایران موضعگیری کرده و از جمله گفته است که نه خشونت جمهوری اسلامی ایران، بلکه شهامت دختران و زنان ایران او را شگفتزده کرده است.
استاندار تهران از تعیین مکانهایی برای تجمعات خبر داد
در حالی که اعتراضات در ایران همچنان در نقاط مختلف کشور ادامه دارد، محسن منصوری استاندار تهران اعلام کرد مسئولان امنیتی در تلاشند «دو یا سه نقطه در تهران» را برای برگزاری تجمعات تعیین کنند. او گفت بررسی این مکانها در شورای تأمین استان تهران انجام میشود و این مکانها باید «به لحاظ تامینی [امنیتی] مشکل خاصی نداشته باشند».
برنامهریزی برای متمرکز کردن تجمعات در مکانهای خاص در حالی است که جمهوری اسلامی در هفتههای اخیر هرگونه تجمع مسالمتآمیز را سرکوب کرده و تجمعهایی را که در داخل دانشگاهها برنامهریزی و از قبل اعلام شده بود، نیز لغو کرده است.
تلاش برای تحت کنترل درآوردن اعتراضات مردمی با تعیین مکانهای مورد تأیید حکومت در دولتهای پیشین نیز وجود داشت.
حمایت گوگوش از زنان معترض ایرانی در گفتوگو با کریستین امانپور
گوگوش، خواننده سرشناس ایرانی، در گفتوگو با کریستین امانپور ابراز اطمینان کرده که زنان ایران در نهایت به آزادیهایی که حق ذاتی آنهاست دست خواهند یافت
او با تأکید بر اینکه به زنان معترض ایرانی افتخار میکند، خطاب به آنها گفته است که «ناامید نشوید. این راه را ادامه دهید و بدون شک موفق خواهید شد».
پیشبینی دانشگاه شیراز از وسعت اعتراضات جاری در ایران
یک تحقیق دانشگاه شیراز درباره اعتراضات سالهای اخیر در ایران، که پیش از اعتراضات جاری در این کشور انجام شده، تأکید کرده بود که «در صورت عدم پاسخگویی به مطالبات مردم و نادیدهگرفتن زمینههای اصلی اعتراضات، مشخص نیست که امواج بعدی اعتراضات در سطوح قبلی باقی بمانند.»
خلاصهای از نتایج این تحقیق که مربوط به اعتراضات سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ است و روز جمعه ۲۹ مهر در خبرگزاری ایسنا منتشر شده، نشان میدهد که این نویسندگان این تحقیق پیشبینی کرده بودند: «دوباره یک جرقه کافی است تا همه معترضان با نگرش ها و اهداف متعدد و متنوع به خیابانها بریزند.»
اعتراضات جاری در ایران بیش از یک ماه پیش با اعتراض به جانباختن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد آغاز شد و به سرعت ماهیت ضدحکومتی به خود گرفت.
نویسندگان تحقیق دانشگاه شیراز، یک استاد علوم سیاسی و یک دانشجوی دکتری علوم سیاسی این دانشگاه، نتیجه گرفتند که سه عامل «فقر و نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی بین اقشار مختلف جامعه؛ تغییر سبک زندگی مردم جامعه به واسطه جهانی شدن و گسترش ارتباطات، و بیاعتمادی مردم و اصناف به احزاب و نهادهای رسمی دولتی» عوامل اصلی اعتراضات صورت گرفته در این بازه چهارساله است.
این دو نویسنده تحقیق تأکید کردند: «این اعتراضها به لحاظ ماهوی از نوع خودانگیخته، مستقیم در خیابان، بدون رهبر، نوآوری در تاکتیک مبارزاتی، بیاعتمادی به تشکلهای صنفی و مدنی، مستمر و زنجیروار، ارتباطات افقی با اعتراضهای مشابه و ... بودهاند.»
در این تحقیق، در بررسیهای اولیهای که از تحلیل محتوای شعارها و مطالبات معترضان صورت گرفته، نتیجهگیری شده که «۳۵.۶ درصد از شعارها و مطالبات اقتصادی، ۳۲.۱ درصد سیاسی، ۱۲.۳ درصد اجتماعی، ۱۰ درصد انگیزشی ، ۵.۴ درصد زیستمحیطی و ۴.۱ درصد حقوقی» بودهاند.
همچنین نویسندگان تحقیق چند راهکار برای جلوگیری از وقوع این اعتراضات به حکومت پیشنهاد کردهاند که «انجام اصلاحات بنیادی و ساختاری بهخصوص در بخشهای مختلف اقتصادی» و «به رسمیت شناختن جنبشهای اعتراضی معترضان و ایجاد فضای آزاد و باز سیاسی و مکانیسمی برای بیان اعتراضات» از جمله آنهاست.
دیوارنگارهای در تهران با شعار زن، زندگی، آزادی
حداد عادل میگوید زنان ایرانی پیشرفتهایی را که برای آنها حاصل شده نمیبینند
غلامعلی حدادعادل، از مشاوران رهبر جمهوری اسلامی، با «آشوب» خواندن اعتراضهای اخیر، این اعتراضها را به دلیل «نادیده گرفتن پیشرفتهایی که برای زنان حاصل شده» توصیف کرده و رسانههای خارج از کشور را در این مورد متهم کرده است.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت در نشستی در مشهد گفته است که «رسانههای خارجی آنچنان انقلاب اسلامی را ضد زن نشان دادهاند که بسیاری از بانوان ما اصلاً پیشرفتهایی را که در تمام این سالها برای زنان حاصل شده است، نمیبینند».
او اضافه کرده که «دشمن بسیار بر مسئله زن سرمایهگذاری کرده و به همین دلیل از شعار زن، زندگی، آزادی، استفاده میکند».
حداد عادل در عین حال گفته است که زنان به عنوان «نیمی از جمعیت کشور» باید «حضوری مؤثر» داشته باشند و «ما باید غفلت گذشته خود را جبران کنیم».
اعتراضهای اخیر در ایران با جان باختن مهسا امینی که در مدت کوتاه بازداشت در گشت ارشاد، شکل گرفت و در فاصلهای کوتاه شهرها و مناطق مختلف ایران را در بر گرفت. این اعتراضها که برای بیش از یک ماه در مناطق مختلف ایران ادامه داشته است، یکی از پردامنهترین اعتراضهای ضدحکومتی در ایران در چهار دهه گذشته ارزیابی شده است.
با این حال حداد عادل مدعی شده که «کل جمعیتی که در این یک ماه به میدان آمدند، نهایتاً ۲۰۰ هزار نفر بودند».